Uzay Teknolojileriyle Depremlerin İncelenmesi

Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (ZBEÜ) Mühendislik Fakültesi Geomatik Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu, milattan önce 222 yılına kadar geçmiş depremleri de gösteren, yer hareketlerini uydu verileri ve uzay teknolojileri kullanarak geliştirdikleri yazılım ile incelediklerini belirtti. Aktif fayların yüksek gerinim değerlerine sahip noktalarda ‘sıcak bölgeler’ oluşturduğunu ifade ederek, 6 Şubat depremlerinden sonra o bölgedeki fayların hareketlendiğini anlattı.

Aktif Faylar ve Sıcak Noktalar

Prof. Dr. Kutoğlu, Türkiye’nin değişik yörelerinde geçmişte olan depremlere baktıklarında, aktif fayların bazısının sıcak bölgeler oluşturduğunu, yüksek miktarda enerji biriktirdiğini ve diğerlerine göre kırılmaya daha yakın olduklarını belirtti. Uzay teknolojilerini kullanarak yer kabuğu hareketlerini izlediklerinde ülkedeki bütün fayların yıllık hareket hızlarını ortaya çıkarabildiklerini söyledi.

Büyük Risk: Ege Bölgesindeki Fay Hattı

Prof. Dr. Kutoğlu, Marmara ve Hatay-Maraş bölgelerini konuşurken diğer noktaları da unutmamak gerektiğini belirtti. İzmir bölgesinde 3 fay gördüklerini söyleyerek, Ege’de yüksek derecede enerji biriktirmiş, sıcak nokta olarak adlandırabilecekleri fay hatlarının olduğunu vurguladı. Kutoğlu, İzmir çevresindeki fayların uzunluklarından yola çıkarak bu bölgelerde 6’dan büyük, hatta 7’ye varan depremler üretebileceğini belirtti.

Yer Hareketleri ve Risk Analizi

6 Şubat depremlerinin ardından bölgede kırılmamış faylar olduğunu belirten Prof. Dr. Kutoğlu, Malatya’ya enerji aktarımı yaşandığını ve Erzincan ile Erzurum faylarına enerji transferi olduğunu ifade etti. Kutoğlu, Marmara Denizi’ndeki fayların hareketli olduğunu ve yaptığı hesaplamalar sonucunda en büyük riskin Ege Bölgesi’nde olduğunu dile getirdi.

Tehlike ve Önlemler

Prof. Dr. Kutoğlu, fay hareket hızlarından elde ettikleri gerinim bilgilerine göre, Ege Bölgesi’nde bulunan fay hatlarının diğer bölgelere göre daha yüksek gerilim değerlerine sahip olduğunu belirtti. Bu nedenle en yakın tehlikenin ve en yüksek riskin bu bölgede olduğunu vurguladı. İzmir çevresinde, Denizli, Aydın, Manisa ve Bergama hattındaki fayların büyük depremler üretebileceği uyarısında bulundu.