
Türk televizyon ve sinema dünyasında Ezel ve Muhteşem Yüzyıl gibi yapımlarda canlandırdığı karakterlerle hafızalara kazınan usta oyuncu, senarist, yönetmen ve yapımcı Tuncel Tayanç Kurtiz, ölümünün üzerinden 11 yıl geçti. 1 Şubat 1936’da Selanik doğumlu bürokrat Hamdi Vala Kurtiz ile Boşnak Müfide Kurtiz’in oğlu olarak İzmit’in Bahçecik nahiyesinde dünyaya geldi.
İlköğrenimini babasının görevi nedeniyle 8 farklı şehirde sürdüren Kurtiz, ortaokulu Edremit’te tamamladı. İstanbul Haydarpaşa Lisesi’nde eğitim alırken, aynı zamanda İETT’de ışık kontrolörü olarak çalışarak hayatına erken yaşta iş tecrübesi ekledi.
Üniversitede hukuk, İngiliz filolojisi, felsefe, psikoloji ve sanat tarihi gibi farklı bölümlerde eğitim gören Kurtiz, bu bölümlerden hiç birini tamamlayamadan üniversiteden ayrıldı ve oyunculuk kariyerine yöneldi.
Tuncel Kurtiz, 1958 yılında Haldun Dormen Tiyatrosu’nda başladığı oyunculuk serüvenine, Orhan Günşiray’ın yönettiği 1964 yapımı “Şeytanın Uşakları” filmiyle sinema alanında devam etti. Kariyeri boyunca yüze yakın sinema filmi ve çok sayıda televizyon dizisinde rol aldı.
“Gül Hasan” Filminin Senaryosunu Yazıp Yönetti
İlk ödülünü 1979 yapımı “Gül Hasan” filminden alan Kurtiz, bu filmin senaryosunu yazıp yönetmenliğini üstlendi. Ayrıca, 1980 yapımı “Bereketli Topraklar Üzerinde” adlı filmin de senaryosunu kaleme aldı. 12 Eylül 1980 askeri darbesinin ardından yurt dışına yerleşen Kurtiz, İsveç, ABD ve Almanya’da tiyatro ve sinema çalışmalarını sürdürdü. 1990’lı yıllarda Türkiye’ye geri döndü.
Kurtiz, 2003 yılında “Alacakaranlık”, 2006’da “Hacı” ve 2007’de “Asi” adlı televizyon dizilerinde önemli roller üstlendi. 2010 yılında Balıkesir’in Edremit ilçesi Çamlıbel köyünde “Tuncel Kurtiz ve Dostları” adlı televizyon programını yaparak birçok ünlü ismi ağırladı. Ayrıca, “Hayat” belgeselini seslendirdi.
“Ramiz Dayı” Karakteriyle Hayran Kitlesini Artırdı
Hayatının son yıllarında “Ezel” dizisinde canlandırdığı “Ramiz Dayı” ve “Muhteşem Yüzyıl” dizisindeki “Ebussuud Efendi” karakterleriyle geniş bir hayran kitlesi edindi. Özgün yapımlarda ustalıkla oynadığı rollerin yanı sıra, özlü sözleri seslendirdiği film replikleriyle de adından sıkça söz ettirdi.
Kurtiz, 1994 ve 1995 yıllarında Adana Film Festivali, 1997 ve 2008’de Ankara Uluslararası Film Festivali, 1980, 1981, 1994, 2007 ve 2011’de Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde ödül kazandı. Ayrıca, 2002’de Sadri Alışık Tiyatro ve Sinema Ödülleri ve 2007’de Yeşilçam Ödülleri ile onurlandırıldı.
Menend Kurtiz ile evliliğinden Aslı ve Mirza adında iki çocuğu dünyaya gelen Kurtiz, 27 Eylül 2013’te İstanbul Etiler’deki evinde düşerek hayatını kaybetti. Kurtiz, aralarında “Çok Tuhaf Soruşturma”, “Şeyh Bedrettin”, “Keşanlı Ali Destanı”, “Kaplan ve Daktilolar”, “Yolcu”, “Kalbin Sesi”, “Martı”, “Altın Yumruk”, “Ayı Masalı”, “Şahane Züğürtler” ve “Zafer Madalyası” gibi tiyatro oyunlarında da önemli roller üstlendi.
Rol aldığı filmlerden bazıları ise şöyle sıralanabilir:
- “Son Kuşlar”
- “Ben Öldükçe Yaşarım”
- “Silahların Kanunu”
- “Karanlıkta Vuruşanlar”
- “Hudutların Kanunu”
- “Çirkin Kral”
- “Krallar Ölmez”
- “Umut”
- “Otobüs”
- “Kanal”
- “Sürü”
- “Bereketli Topraklar Üzerinde”
- “Ağrı’ya Dönüş”
- “Bir Aşk Uğruna”
- “Usta Beni Öldürsene”
- “Tabutta Rövaşata”
- “Işıklar Sönmesin”
- “İstanbul Kanatlarımın Altında”
- “Akrebin Yolculuğu”
- “Hoşçakal Yarın”
- “O da Beni Seviyor”
- “İnat Hikayeleri”
- “Yaşamın Kıyısında”
- “Lal”
- “Güz Sancısı”
- “Kayıp Armağan”
- “Siyah Beyaz”