Kaman Cevizi: Bölgenin Coğrafi İşaretli Lezzeti
Kaman ilçesi, Türkiye’nin ceviz üretiminde öne çıkan bölgelerinden biri olarak bilinir. Özellikle Kaman’a özgü coğrafi işaret tescilli Kaman Cevizi, son yıllarda Mucur, Akpınar ve merkezde kurulan yeni bahçelerle birlikte daha geniş bir alanda üretilmeye başlanmıştır. Bu özel ceviz türü, ortalama 12-13 gram ağırlığındaki meyveleri ile dikkat çekerken, salkımda 4-6 meyve verebilme kapasitesine sahiptir. Ayrıca, %60’a varan iç randımanı ve yüksek kalitesiyle yerli ceviz çeşitleri arasında öne çıkmaktadır.
İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nden edinilen bilgilere göre, Kaman genelinde 35 bin dekar alanda yaklaşık 450 bin ceviz ağacı bulunmaktadır. Bu ağaçlardan yıllık ortalama 5 bin ton ceviz üretimi gerçekleştirilmektedir. Kaman’da ise 2024 yılı itibarıyla 16 bin dekar kapama, 7 bin dekar dağınık alanda olmak üzere toplamda 23 bin dekarda ceviz yetiştirilmektedir. Bu yıl ilçede beklenen rekolte ise yaklaşık 1700 kilogram civarındadır.
Üreticilerin Görüşleri
Kaman Cevizi Üreticileri Kooperatifi Başkanı Arif Göçmen, uzun yıllardır hem Kaman cevizi hem de fidanı ürettiğini belirterek, bu yılki ceviz rekoltesinin oldukça iyi olduğunu ifade etti. Bazı bölgelerde yaşanan ufak çaplı zirai don olaylarına da değinen Göçmen, şunları söyledi:
“Bu sene cevizlerimiz gayet olgun, içi dolu ve meyve olarak büyük. Rekoltemiz iyi, pazarlama sorunumuz yok. İnşallah bundan sonra daha da güzel olacaktır. Bazı cevizlerimizde geç açan çeşitlerimiz var, erken açanlar ise havadan daha fazla etkileniyor ve bu da ürün kaybına yol açıyor. Geç çiçek açanlar verimi olumlu yönde etkiliyor. Bu nedenle ceviz bahçesi yaparken geç açan çeşitlerin tercih edilmesi önemlidir.”
Kaman Ziraat Odası Başkanı Çetin Gökalp de, bazı bölgelerdeki kısmi don olaylarına rağmen rekoltenin genel olarak iyi olduğunu belirtti. İlçede bazı yerlerde geç, bazı yerlerde ise erken hasat yapıldığını ifade eden Gökalp, üreticilerin hasattan memnun olduğunu dile getirdi.
Satış ve Talep
İlçede ceviz satışı yapan esnaf Mustafa Aydoğan, satışların iyi gittiğini ve taleplerin memnuniyet verici olduğunu belirtti. Aydoğan, “Kaman’ımızın cevizi süperdir. Ancak bazen dışarıdan gelen cevizler var. Onlar Kaman’ımıza zarar veriyor ama vatandaş, Kaman cevizi ile dışarıdan gelen cevizleri ayırt edebiliyor. Müşterilerimiz genellikle dışarıdan, telefonla sipariş verir ya da buraya gelip alıyorlar.” şeklinde konuştu.
Ceviz üreticisi Mehmet Şükrü Arslan, Savcılı Meryemkaşı köyündeki bahçesinde ceviz üreterek ilçe pazarında satış yaptığını belirtti. Arslan, “Bu sene cevizin hasadını geç yaptık ama sonuçtan memnunuz. Hasadımız güzel geçti. Cevizin kilosu 180 ile 250 lira arasında satılıyor. Önceki yıllara kıyasla bu sene 2-3 hafta geç hasat yaptık ama cevizlerimiz daha güzel oldu, geç hasadın faydasını gördük.” dedi.
Kaman’da yaşayan ceviz üreticisi Tekin Tekin, ailesiyle birlikte 20 dönümlük ceviz bahçesinde üretim yaptığını ifade etti. Taleplerin devam ettiğini ve satışta herhangi bir sorun yaşamadıklarını belirten Tekin, “Bu sene ceviz verimi çok iyi oldu. Kaman’a özgü ince kabuklu cevizimiz başta olmak üzere küçük, orta ve büyük boy cevizlerin hepsi mükemmel çıktı, Allah’a şükürler olsun.” şeklinde konuştu.