Klimik Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Bülent Ertuğrul: Türkiye’de Yaklaşık 10 Milyon Şeker Hastası Bulunuyor

Diyabet Nedir?

Diyabet, vücudun pankreas bezinin yeterli miktarda insülin hormonu üretmemesi veya ürettiği insülinin etkili bir şekilde kullanılamaması durumunda ortaya çıkan, yaşam boyu süren bir hastalıktır. Bu hastalık, doğru yönetilmediğinde ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Her yıl 14 Kasım, Dünya Diyabet Günü olarak kutlanmakta ve bu gün, diyabetin farkındalığını artırmak için çeşitli etkinlikler düzenlenmektedir.

Dünyada Diyabetin Yaygınlığı

Dünya Diyabet Federasyonu’nun verilerine göre, 20-79 yaş aralığında yaklaşık 537 milyon birey diyabet hastasıdır. Bu sayının 2030 yılında 643 milyon, 2045 yılında ise 783 milyon olacağı tahmin edilmektedir. 2021 yılında, dünyada her 5 saniyede bir kişi diyabete bağlı komplikasyonlar nedeniyle yaşamını yitirmiştir. Ayrıca, diyabetin önlenebilir komplikasyonları arasında yer alan ayak sorunları nedeniyle her 20 saniyede bir şeker hastası ayağını kaybetmektedir.

Şeker Hastalığının Komplikasyonları

Uzmanlar, diyabetin etkili bir tedavi ve korunma yöntemi ile yönetilebileceğini belirtmektedir. Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği’nden Prof. Dr. Bülent Ertuğrul, diyabetin en önemli komplikasyonlarından biri olan ayak yaralarını ele alarak şu bilgileri vermektedir: Türkiye’de diyabet hastalarının yaklaşık %12-15‘i yaşamlarının bir döneminde ayak sorunu nedeniyle sağlık kuruluşlarına başvurmaktadır.

Diyabetin Türkiye’deki Durumu

Yapılan araştırmalar neticesinde, Türkiye’de erişkin yaş grubunda diyabet oranı %13.7 olarak belirlenmiştir. Bu oran göz önünde bulundurulduğunda, ülkemizde yaklaşık 10 milyon diyabet hastasının bulunduğu tahmin edilmektedir. Hesaplamalara göre, Türkiye’de yaklaşık 400 bin civarında ayağında sorun olan diyabetik hasta bulunmaktadır. Ayak enfeksiyonu yaşayan hastaların ise %10-15‘inin majör amputasyon riski ile karşılaştığı ifade edilmektedir.

SGK ve Tedavi Süreçleri

Ayakta oluşan yaraların tedavisi genellikle zor ve pahalıdır. Prof. Dr. Ertuğrul, hasta sayılarının yüksek olduğu düşünüldüğünde, bu harcamanın SGK tarafından karşılanmasının günümüz hükümet politikalarıyla mümkün olmadığını belirtmektedir. Son on yıl içinde, bu hastaların tedavisinde kullanılan pek çok ürün SGK tarafından ya kısıtlamalara tabi tutulmuş ya da ödeme listesinden çıkarılmıştır.

Yetersiz Sağlık Çalışanı ve Destek Sorunları

Türkiye’de ayak yaraları konusunda yeterli sayıda sağlık çalışanı bulunmamaktadır. Bu hasta grubuna özel kaynakların aktarılması gerektiği, onkolojik hastalar, kalp hastaları ve organ nakilleri kadar önemlidir. Diyabet hastalarının, tanı aldıkları andan itibaren özel ayakkabılar giymeleri ve bu tür koruyucu önlemlerin SGK tarafından karşılanması gerektiği vurgulanmaktadır.

Diyabet Türleri

  • Tip 1 Diyabet: Genellikle çocuk ve ergenlerde görülür. Bu bireyler genellikle zayıf ya da normal kilodadır ve insülin üretimi olmadığı için insülin kullanmak zorundadırlar.
  • Tip 2 Diyabet: Genellikle erişkinlerde görülür. Çoğu obezdir ve tedavi için hap ya da insülin kullanmaları gerekmektedir.
  • Tek Gen Hastalığına Bağlı Diyabet: Bu tür diyabet, genetik faktörlere dayanmaktadır.
  • Gebelik Diyabeti: Gebelik sırasında ortaya çıkan bir diyabet türüdür.
  • Diğer Tipler: Daha az yaygın olan diğer diyabet türlerini içermektedir.

Diyabetli Çocuklara Destek Projeleri

Şişli Belediyesi, halk sağlığı alanında önemli bir projeye imza atmış ve Diyabetli Çocuklar Vakfı ile işbirliği yaparak “Diyabetli Çocuklara Sensör Desteği” programını başlatmıştır. Bu program kapsamında, Şişli’de yaşayan 18 yaş altındaki Tip 1 diyabet tanısı konmuş tüm çocuklara, 5 bin TL değerinde şeker ölçüm cihazı (sensör) desteği verilecektir.

Sonuç Olarak

Diyabet, yönetilmediği takdirde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen bir hastalıktır. Bu nedenle, erken tanı, etkili tedavi ve düzenli sağlık kontrolleri büyük önem taşımaktadır. Farkındalık yaratmak ve diyabetle mücadelede toplumun tüm kesimlerinin desteğini almak, bu hastalıkla baş etme konusunda atılacak önemli adımlardandır.