Sarp ve Sarpi: İki Kıyı, Bir Tarih
Türkiye’nin Artvin iline bağlı Sarp Köyü ve Gürcistan’da bulunan Sarpi Köyü, uzun bir geçmişe ve derin bir kültürel mirasa sahip olan iki köydür. Bu köyler, 1921 yılında Türkiye-Sovyetler Birliği sınırının belirlenmesiyle ikiye bölünmüştür. Tarih boyunca pek çok olaya tanıklık eden bu köyler, sadece coğrafi olarak değil, kültürel olarak da birbirine sıkı sıkıya bağlıdır.
Tarihsel Arka Plan
Sarp, tarihi boyunca birçok farklı yönetim altında kalmıştır. 1835 tarihli Arhavi Nüfus Defteri‘nde adı geçen köy, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nın ardından Çarlık Rusyası topraklarına dahil olmuştur. 1918-1921 yılları arasında ise Demokratik Gürcistan Cumhuriyeti sınırları içinde yer almıştır. 1921 Moskova Antlaşması ile Türkiye-Sovyetler Birliği sınırının belirlenmesi sırasında, köy ikiye bölünmüştür. Bu anlaşma ile Sarp, Türkiye tarafında kalmış, Sarpi ise Gürcistan tarafında yer almıştır.
Kültürel Bağlar ve İletişim Süreci
Sarp ve Sarpi köyleri arasındaki iletişim, 1921’den 1937’ye kadar oldukça aktiftir. Köylüler, Pasavan belgesi ile sınırın diğer tarafına geçebiliyorlardı. Ancak, 1937 yılında Türkiye ve Sovyetler Birliği arasındaki ilişkilerin kötüleşmesi, bu iletişimi kesmiştir. Sarp Deresi’nin iki tarafına çekilen yüksek teller ve yerleştirilen gözetleme kuleleri, köyler arasındaki bağı koparmıştır. Bu süreçte, her iki köyde de yaşayan insanlar, aynı ailenin üyeleri olsalar bile birbirlerinden uzak kalmak zorunda kalmışlardır.
Sarp Sınır Kapısı ve Yeniden Kurulan İletişim
1989 yılında açılan Sarp Sınır Kapısı, Türkiye ve Gürcistan arasında önemli bir geçiş noktası haline gelmiştir. Bu sınır kapısı, yalnızca ticaret ve ulaşım açısından değil, aynı zamanda iki köy arasındaki kültürel bağların yeniden kurulması açısından da büyük bir öneme sahiptir. Sarp Sınır Kapısı, her iki köyün insanlarının bir araya gelmesine, akrabalarıyla buluşmasına ve kültürel etkileşimde bulunmasına olanak tanımaktadır.
İdari Değişiklikler ve Nüfus Dinamikleri
1928 Osmanlıca köy listesinde Rize vilayetinin Hopa kazasına bağlı olarak kaydedilen Sarp, 1935 nüfus sayımında Çoruh vilayeti sınırları içinde yer almıştır. Bu tarihte köyün nüfusu 428 kişidir. 2017 yılında Hopa’dan ayrılarak yeni kurulan Kemalpaşa ilçesine bağlanmış ve bu durum köyün idari yapısını etkilemiştir. Bu değişiklikler, Sarp ve Sarpi köyleri arasındaki bağların güçlenmesine katkı sağlamıştır.
Doğal Güzellikler ve Turizm Potansiyeli
Sarp ve Sarpi köyleri, Karadeniz kıyısında yer alan doğal güzellikleriyle de dikkat çekmektedir. Yeşil doğası, muhteşem manzaraları ve tarihi yapıları ile bu bölgeler, yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekmektedir. Ziyaretçiler, hem Sarp’ın hem de Sarpi’nin benzersiz doğal güzelliklerini keşfedebilir, yerel kültürü deneyimleme fırsatı bulabilirler. Bu durum, iki köy arasında turizm açısından da bir iş birliği potansiyeli doğurmaktadır.
Kültürel Miras ve Ortak Değerler
Sarp ve Sarpi köyleri, köklü bir kültürel mirasa sahiptir. Her iki köyde de geleneksel müzik, dans ve el sanatları, yerel halkın yaşamında önemli bir yer tutmaktadır. Düğün gelenekleri, bayram kutlamaları ve diğer sosyal etkinlikler, iki köyün kültürel değerlerinin yaşatılmasına katkı sağlamaktadır. Bu ortak değerler, köyler arasındaki bağı güçlendirirken, iki farklı ulus arasında da bir köprü vazifesi görmektedir.
Sarp ve Sarpi’nin Geleceği
Sarp ve Sarpi köyleri, geçmişte yaşanan zorluklara rağmen, bugün kültürel ve sosyal bağlarını güçlendirerek geleceğe doğru adım atmaktadır. Sınırların sadece coğrafi bir ayrım olduğunu unutmadan, iki köyün insanları, ortak geçmişleri ve değerleri etrafında birleşmektedir. Bu durum, her iki köyün de daha parlak bir geleceğe sahip olmasını sağlamaktadır.
Sonuç olarak, Sarp ve Sarpi köyleri, tarihi ve kültürel bağlarıyla, doğal güzellikleriyle ve sosyal dinamikleriyle önemli bir yere sahiptir. İki köyün hikayesi, sadece bir sınır hikayesi değil, aynı zamanda insan ilişkilerinin, kültürlerin ve değerlerin birleştiği bir hikayedir.
