Gelişen Teknolojilerle Bor Madeninin Önemi
Bor madeni, Türkiye’nin en zengin kaynaklarından biri olarak, birçok endüstride kritik bir rol oynamaktadır. Uçak sanayisinden ilaç sektörüne, mobilya endüstrisinden elektronik alanına kadar geniş bir yelpazede kullanılan bor, yüksek koruyuculuk özellikleri ile dikkat çekmektedir. Bu bağlamda, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi akademisyenleri, bor madeninden cerrahi maske geliştirme projesi ile sağlık sektöründe devrim yaratmayı hedeflemektedir.
Akademik Çalışmalar ve İşbirlikleri
Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi akademisyenleri, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı’nın desteğiyle 2023 yılında önemli bir projeye imza attı. Proje, Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi ile işbirliği içinde yürütülerek, tekstil mühendisliği, kimya, hemşirelik ve mikrobiyoloji alanında uzman akademisyenler bir araya geldi. Bu disiplinler arası çalışma sayesinde, bor madeninden üretilen maskelerin yüksek koruma ve konfor sunması amaçlanmıştır.
Aktif Karbonlu Yüksek Filtrasyonlu Maskeler
Proje sonucunda, “aktif karbonlu yüksek filtrasyonlu bor maske (AK-B-MASK)” ve “yüksek filtrasyonlu bor maske (B-MASK)” isimli iki farklı maske türü geliştirilmiştir. Bu maskeler, diğer cerrahi maskelere göre kimyasal kirleticilere, bakteri ve virüslere karşı daha yüksek filtreleme kapasitesine sahiptir. BAİBÜ Bilimsel Endüstriyel ve Teknolojik Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde yapılan testlerde, bu maskelerin etkinliği kanıtlanmıştır.
Yüksek Koruma ve Konfor
Prof. Dr. Arzu Özcan İlçe’nin yürütücülüğünde gerçekleştirilen projede, borlu maskelerin özellikleri detaylı bir şekilde incelenmiştir. Diğer maskelerle karşılaştırıldığında, N95/FFP2 ve N99/FFP3 maskeleri, koruyucu özellikleri yüksek olsa da, kullanıcı için rahatsız edici olabilmektedir. Bu durum, kalın dokularının solunum zorluğuna neden olmasından kaynaklanmaktadır. Ancak, geliştirilen borlu maskeler, cerrahi maskelere benzer bir yapıdadır ve özel nanoteknoloji ile entegre edilmiş borlu filtreler içermektedir.
Çevresel Etkiler ve Kullanım Alanları
Geliştirilen maskeler, sağlık sektörünün yanı sıra, endüstriyel alanlarda da kullanıma uygundur. Uçucu organik bileşikler ve kimyasal kirleticilerin bulunduğu ortamlarda, bu maskelerin etkinliği oldukça yüksektir. Özellikle hastaneler, yoğun bakımlar, ameliyathaneler ve acil servisler gibi kritik alanlarda kullanılabileceği gibi, otomotiv ve boya sanayi gibi kimyasalların yoğun olduğu endüstrilerde de etkili bir çözüm sunmaktadır.
Seri Üretim ve Ticarileşme Süreci
Proje ekibi, üretilen maskelerin seri üretimi için girişimlerde bulunmaktadır. Uluslararası patent başvurusu yapılmış olan bu maskelerin, ticarileştirilmesi için yatırımcılarla işbirliği yapılması hedeflenmektedir. Prof. Dr. İlçe, maskelerin yüksek koruma ve konfor sunma özellikleri sayesinde, hem sağlık çalışanları hem de genel halk için önemli bir çözüm olacağını belirtmiştir.
Sonuç Olarak
Geliştirilen bor madeninden yapılan maskeler, sağlık ve endüstri alanlarında büyük bir potansiyel taşımaktadır. Yüksek filtrasyon kapasitesi, kullanım konforu ve çevresel etkileri ile bu maskeler, gelecekte sağlık sektöründe devrim yaratacak ürünler arasında yer alacaktır. Bu gelişmeler, Türkiye’nin bor madenini daha etkin kullanmasına ve sağlık alanında global ölçekte rekabetçi olmasına katkı sağlayacaktır.
