Yeni bir bilimsel çalışma, 250 milyon yıl önce Dünya’daki yaşamın büyük bir kısmını yok eden ve gezegen tarihinin en yıkıcı felaketlerinden biri olan Büyük Yok Oluş’un ardındaki sebepleri yeniden gözden geçiriyor. Araştırma, bu kitlesel yok oluşun yalnızca volkanik patlamalarla değil, aynı zamanda büyük bir su altı olayı ve El Niño etkisi ile şekillendiğini ortaya koyuyor.
‘BÜYÜK YOK OLUŞ’UN GERÇEK NEDENLERİ
Yaklaşık 250 milyon yıl önce gerçekleşen ve Dünya’daki yaşamın %90’ını yok eden Büyük Yok Oluş, gezegen tarihindeki en büyük felaketlerden biri olarak kaydedilmiştir. Bu yok oluşun başlıca nedeni genellikle volkanik aktiviteler olarak düşünülse de, yeni bir araştırma su altı olaylarının ve El Niño’nun da bu süreçte büyük bir rol oynadığını ortaya koyuyor. Çin Jeobilimleri Üniversitesi‘nden Prof. Yadong Sun, fosillerde bulunan oksijen izotoplarının El Niño’nun bu kitlesel yok oluşta önemli bir etken olduğunu gösterdiğini vurguladı. “Çoğu canlı bu koşullara uyum sağlayamadı, ancak şans eseri birkaç tür hayatta kaldı; yoksa bugün burada olmazdık” diyen Dr. Sun, El Niño’nun etkilerinin daha önce küçümsendiğini belirtti.
EL NİNO NEDİR?
El Niño, Pasifik Okyanusu’nun ekvator bölgesinde deniz yüzey sıcaklıklarının normalden daha fazla ısınmasıyla ortaya çıkan bir iklim olayıdır. Bu sıcaklık artışı, dünya genelindeki hava ve iklim koşullarını büyük ölçüde etkileyebilir ve genellikle 2 ila 7 yılda bir tekrarlanır. El Niño, Güney Amerika’nın batı kıyılarında daha sıcak deniz sularının meydana gelmesine ve Güneydoğu Asya ile Avustralya’da daha kuru koşulların oluşmasına neden olabilir. Bu süreçte, Pasifik Okyanusu’ndaki ticaret rüzgarları zayıflar ve deniz yüzeyi sıcaklıkları yükselir. El Niño’nun etkileri, dünyanın farklı yerlerinde kuraklık, sel ve fırtına gibi hava olaylarıyla kendini gösterebilir. El Niño’ya karşıt bir süreç olan La Niña ise deniz yüzey sıcaklıklarının normalden daha soğuk olduğu bir durumu ifade eder. El Niño ve La Niña olayları, birlikte El Niño-Güney Salınımı (ENSO) adı verilen bir döngünün parçalarıdır ve bu döngü, dünya genelindeki hava ve iklim değişimlerine neden olur.
VOLKANİK FAALİYETLER VE İKLİM DEĞİŞKENLİĞİ
University of Bristol’dan Dr. Alexander Farnsworth, büyük yok oluşun sadece küresel ısınmanın bir sonucu olmadığını, aynı zamanda hava ve iklim değişkenliğinin artışıyla da doğrudan bağlantılı olduğunu ifade etti. Dr. Farnsworth, “Artan sera gazları sadece dünyayı ısıtmakla kalmıyor, aynı zamanda hava ve iklim değişkenliğini artırarak yaşamın hayatta kalmasını zorlaştırıyor” şeklinde konuştu. Volkanik faaliyetlerin yanı sıra, El Niño’nun da bu dönemde iklimin sert ve değişken olmasına neden olduğu, dolayısıyla canlıların adaptasyon yeteneğini sınırladığı tespit edilmiştir.
SU ALTI OLAYLARI VE BÜYÜK YOK OLUŞ BAĞLANTISI
Daha önce, Büyük Yok Oluş’un temel nedeni olarak Sibirya Tuzakları’ndaki volkanik faaliyetler gösteriliyordu. Ancak son araştırmalar, deniz seviyesinin altında meydana gelen büyük bir olayın, bu yok oluşun asıl tetikleyicilerinden biri olabileceğini öne sürüyor. University of Bristol ve Çin Jeobilimleri Üniversitesi’nden araştırmacılar, bu felaketin su altındaki devasa olaylarla bağlantılı olabileceğini ve bu durumun küresel iklim değişikliklerine yol açtığını savunuyorlar.
