Duş Alışkanlıklarının Değişen Yüzü

Birkaç yıl önce, pandemi sonrası evden çalışmanın yaygınlaşması, aynı zamanda orta yaş tembelliğinin beni de bulması ile 30 yıllık bir alışkanlığıma son verdim: Artık her gün duş almıyorum.

Biz çok sık duş almayanlar, genelde eleştirel yorumlara maruz kalıyoruz. Geçtiğimiz ay İngiliz televizyonu sunucusu Jonathan Ross’un duş alma sıklığının bazen haftada birden dahi az olduğunu söylemesi tartışma yarattı. Daha sonra oyuncu America Ferrera bir video röportajda zaman zaman duş almayı atladığını söyleyerek yıldızı olduğu Barbie filminin diğer oyuncularını şaşkınlığa uğrattı. 2021’de oyuncu Ashton Kutcher’ın “sadece koltuk altı ve kasıklarını” yıkadığını açıklaması da küçük bir sansasyona neden oldu.

Her gün el yıkamanın mikropların yayılmasını önlemek açısından ne kadar önemli olduğunu biliyoruz. Ancak çoğu sağlık uzmanına göre, her gün duş almanın fiziksel sağlığımıza pek de bir katkısı yok. Hatta aksine cildimizi kuruttuğu gibi, bağışıklık sistemimizi de olumsuz etkileyebiliyor.

Çevreci Yaklaşımlar ve Alternatifler

Araştırmalara göre hem Amerikalıların hem de İngilizlerin yarısından fazlası her gün duş alıyor. Peki bu sıklığı azaltma zamanı geldi mi? Duş alma alışkanlığı olmayanlar arasında bunu açıkça söyleyenler az ancak çabalarım sonucu çevreci Donnachadh McCarthy’i buldum. McCarthy, “Aslında (Her gün yıkanmama konusunda) yalnız değilim. İş bu konuda cesurca konuşmaya gelince ise yalnızım” diyor. 8 yıl önce Guardian gazetesine bu konuda bir yazı kaleme alan McCarthy, o dönem haftada bir duş aldığını ve bunu zaman zaman lavaboda kendini temizleyerek tamamladığını anlattı.

  • Yalnızca ihtiyacınız olduğunda yıkanın
  • Güne başlama ya da gün sonu rutininizi duş yerine başka bir alışkanlıkla değiştirin
  • Ashton Kutcher’ın yaptığını yapın- belli önemli bölgelere odaklanın
  • Ellerinizi her zamanki gibi yıkamaya devam edin

Tarihte yıkanma alışkanlığı nasıl dönüştü? Akademi dünyasında sabun ve su tutkumuz şaşırtıcı bir şekilde az işlenmiş. Bristol Üniversitesi’ndeki Tüketim Sosyolojisi Profesörü Dale Southerton bu konuda çalışmış az uzmandan biri. Eskisine göre vücudumuzu çok daha sık yıkadığımızı vurgulayan Southerton, neredeyse kaza sonucu bir anda geçtiğimiz 100 yılda bu alışkanlığın değiştiğini söylüyor. Geleneksel olarak eskiden insanlar banyo yaparak temizleniyordu. Bu kültür, şifa veren etkisi ile bilinen kaplıcalardan modern dünyanın köpüklü banyo keyfine kadar uzandı.