Orta Gelir Tuzağı ve Gelişmekte Olan Ülkelerin Zorlukları

Orta Gelir Tuzağı ve Gelişmekte Olan Ülkeler

Uluslararası Para Fonu (IMF) tarafından yayımlanan açıklamada, gelişmekte olan ülkelerin “orta gelir tuzağından” kurtulmalarına yardımcı olacak ilk kapsamlı yol haritasının sunulduğu dikkat çekildi. Bu çalışmada, Çin, Hindistan, Brezilya ve Güney Afrika gibi önemli ülkelerin de aralarında bulunduğu 100’den fazla ülkenin, önümüzdeki yıllarda yüksek gelirli ülkeler olma hedeflerine ulaşmalarını engelleyebilecek ciddi engellerle karşı karşıya olduğu belirtildi.

IMF’nin açıklamasında, “orta gelir tuzağının” 108 gelişmekte olan ülkedeki ekonomik ilerlemeyi ciddi şekilde sekteye uğrattığı ifade edildi. Bu bağlamda, ülkeler zenginleştikçe genellikle kişi başına düşen yıllık ABD Gayrisafi Yurt İçi Hasılasının (GSYH) yaklaşık %10’u (8 bin dolara eşdeğer) oranında bir “tuzağa” düştükleri vurgulandı. 1990’dan bu yana yalnızca 34 orta gelirli ekonominin yüksek gelir statüsüne geçmeyi başardığı ve bunların üçte birinin, ya Avrupa Birliği’ne entegrasyondan ya da daha önce keşfedilmemiş petrol kaynaklarından faydalandığı belirtildi.

Ayrıca, 2023 yılının sonuna gelindiğinde, 108 ülkenin orta gelirli olarak sınıflandırıldığı ve bu ülkelerin kişi başına düşen yıllık GSYH’sinin 1.136 dolar ile 13.845 dolar arasında değiştiği bilgisi paylaşıldı. Bu ülkelerin, küresel nüfusun %75’ine tekabül eden 6 milyar insana ev sahipliği yaptığı, ayrıca küresel GSYH’nin %40’ından fazlasını ve karbon emisyonlarının %60’ından fazlasını ürettikleri aktarıldı.

Son olarak, bu ülkelerin orta gelir tuzağından kurtulma çabalarının, hızla yaşlanan nüfus, gelişmiş ekonomilerde artan korumacılık ve enerji dönüşümünü hızlandırma ihtiyacı gibi öncekilerden çok daha büyük zorluklarla yüzleşmekte olduğu ifade edildi.