
Kişniş Hasadı ve Üretimi
İlçede bulunan 7 kırsal mahallede, yaklaşık 1500 dönüm alanda yetiştirilen ve yerel halk arasında “Gızbara” olarak bilinen kişnişin hasadı için üreticiler sabahın erken saatlerinde tarlalara akın ediyor. Küçük arazilere sahip olan çiftçiler için vazgeçilmez bir ürün olan kişniş, tarlalarda 3-4 aylık bir süre zarfında olgunlaşıp, elle toplanarak kümeler halinde kurutulmaya bırakılıyor.
Maydanozgiller familyasından olan kişniş, hasat edildikten sonra üç gün boyunca güneşte bekletiliyor. Ardından, patoz yardımıyla bitkilerinden ayrıştırılan taneler, bir süre daha güneşte serilerek kurutuluyor. Bu işlem sonrasında baharat olarak satışa hazır hale gelen kişniş, kendine has aromasıyla birlikte irok (kızartılmış içli köfte), ikbebet (haşlanmış içli köfte), mercimekli köfte, dolma, salata ve turşu gibi birçok yemekte kullanılmakta ve çevre illerden yoğun talep görmektedir.
Geçen yıl dönüm başına ortalama 110 kilogram olan verim, bu yıl yaklaşık 150 kilograma yükselerek üreticileri sevindirmiştir. Savur ilçesine bağlı kırsal Başkavak Mahallesi’nin muhtarı ve aynı zamanda bir üretici olan Yahya Araz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, mahallerinin ilçede en fazla kişniş yetiştirilen yerlerden biri olduğunu belirtti. Yılda yaklaşık 1000 dönümde kişniş üretimi yaptıklarını kaydeden Araz, şunları ifade etti:
“Kişnişi şubat ayında ekiyoruz. Yaz aylarında hasat yapıyoruz. Kişniş, oldukça lezzetli ve bölgede yoğun talep gören bir üründür. Yemeklerde ve turşu yapımında sıklıkla kullanılıyor. Kişniş baharatı, köylüler için iyi bir gelir kaynağıdır. Genellikle Mardin, Diyarbakır, Batman gibi çevre illere gönderiyoruz. Kişniş çok tüketiliyor.”
Üreticilerin Görüşleri
Bir diğer üretici olan Emrullah Basınç, topladıkları kişnişi patozla temizledikten sonra evde kurutmaya bıraktıklarını ve böylece satışa hazır hale getirdiklerini aktardı. Bölgedeki en iyi ve kaliteli kişnişin Başkavak Mahallesi’nde yetiştiğini vurgulayan Basınç, şunları ekledi:
“Altı senedir kişniş üretiyoruz. Çevre illerden gelen alıcılar tüm ürünümüzü alıyor. Her yere gönderiyoruz. Bu yıl verim ve kalite oldukça güzel.”
İzmir’de yaşayan ve fırsat buldukça kişniş hasadı için memleketine dönen 67 yaşındaki Kadriye Beyaz, çocukluğundan beri ürettikleri kişnişi çok sevdiğini belirtti. Beyaz, “Kendimi bildim bileli kişniş üretiyoruz. Buranın kişnişi gerçekten çok güzel. Genellikle yemeklerde kullanıyoruz.” diyerek duygularını dile getirdi.
Ayetullah Bayram ise babadan kalma arazilerde geleneksel yöntemlerle kişniş üretimi yaptıklarını ifade etti. Üretici Veli Araz, sabah erken saatlerde tarlanın yolunu tuttuklarını ve kişnişin hasadını elle yaptıklarını belirtti.