ABD Ankara Büyükelçisi Flake’den Önemli Açıklamalar
ABD Ankara Büyükelçisi Flake, Türkiye’nin Batı ile Rusya arasında bu ayın başında gerçekleştirilen tarihi tutuklu takasında önemli bir lojistik destek sağladığını vurguladı. Flake, ABD’nin Türkiye’den Rusya’ya askeri amaçlı teçhizat gönderilmesi konusunda hala endişelerinin bulunduğunu da dile getirdi. 1 Eylül’de Türkiye’deki görevinden ayrılması beklenen Flake, İstanbul’da gazetecilerle düzenlediği toplantıda, İran-İsrail gerilimi hakkında şu ifadeleri kullandı: “İran ile ilişkisi olan tüm müttefiklerimizden gerilimin daha da tırmanmasını engellemelerini istiyoruz, ve Türkiye bu ülkelerden biridir.”
Türkiye’nin Rolü ve Gerilimler
Büyükelçi, Reuters haber ajansına verdiği demeçte, Türkiye’nin bu konuda “elinden geleni yaptığını” belirterek, “Gerilimin tırmanmayacağı konusunda bizden daha emin görünüyorlar” şeklinde ekledi. İran ve İsrail arasındaki gerilimler uzun bir süredir yüksek seviyelerde seyrediyor. Özellikle İran’ın Nisan ayında İsrail’e yönelik hava saldırıları düzenlemesi ve Hamas’ın siyasi lideri İsmail Haniye‘nin Temmuz sonunda Tahran’da öldürülmesi, bölgedeki tansiyonu daha da artırdı. Bu durum, savaşın bölgeye yayılabileceği endişelerini de beraberinde getirdi.
Türkiye’nin Arabuluculuk Çabaları
Flake, Türkiye’nin Gazze konusunda arabulucu rolü oynamasının Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İsrail’e karşı yürüttüğü söylemler nedeniyle zorlaştığını ifade etti. Washington’ın ateşkes için “aktif olarak çağrıda” bulunmasının ardından, Ankara ile Washington arasındaki Gazze konusundaki görüş ayrılıklarının azaldığını ancak bazı anlaşmazlıkların hala devam ettiğini belirtti.
Tutuklu Takasındaki Türkiye’nin Rolü
ABD ve Türkiye ilişkileri, Suriye’de Kürtler meselesi ve Türkiye’nin Rus S-400 savunma sistemlerini satın alması gibi konular nedeniyle bir süredir gergin bir seyir izliyordu. ABD, 2019 yılında Türkiye’yi F-35 jet programından çıkarmıştı. Ancak Flake, son dönemde ABD ve Türkiye ilişkilerinin “bir süredir olduğundan daha iyi bir noktaya geldiğini” ifade etti. Büyükelçi, Türkiye’nin ABD ve Rusya arasında Soğuk Savaş’tan bu yana gerçekleşen en büyük tutuklu takasında “faydalı bir rol” oynadığını vurguladı.
- Ağustos ayı başındaki takasla ilgili olarak, “Müzakerelerde yer almadılar ancak lojistik tarafında önemli bir rol oynadılar.”
- Türkiye Cumhurbaşkanlığı, 1 Ağustos’ta yaptığı basın açıklamasında, takasın MİT’in (Milli İstihbarat Teşkilatı) organizasyonunda gerçekleştiğini belirtmiş; takas kapsamında “2’si çocuk 10 rehinenin Rusya’ya, 13 rehinenin Almanya’ya, 3 rehinenin de ABD’ye nakledildiğini” duyurmuştu.
- Cumhurbaşkanlığı açıklamasında, tarafların Temmuz’da Türkiye’de bir araya gelip, süreci müzakere ettikleri kaydedilmişti.
Rusya’ya Yapılan Çağrılar
ABD Ankara Büyükelçisi, Türkiye’den Rusya’ya askeri amaçlı teçhizat gönderilmesi konusundaki endişelerini yineleyerek, Ankara’yı ihracatı önlemek için iş birliğini artırmaya çağırdı: “Bu bizim için endişe kaynağı olmaya devam ediyor ve bunu sık sık ve tutarlı bir şekilde dile getiriyoruz. Buradaki temaslarımızla konuştuğumuzda hedefimizin Rusya’ya savaş gücü sağlanmaması olduğunu vurgulayacağız.” Flake, “Hâlâ Türkiye üzerinden önemli ürünlerin geldiğini görüyoruz. Bu yüzden orada daha iyi iş birliği arıyoruz ve birçok yönden bunu sağlıyoruz. Rusya’nın bundan şikayet ettiğini biliyorum, bu da iyiye işaret.” diyerek sözlerini tamamladı.
