Dinozorların İzleri: Erken Kretase Döneminde İki Kıtanın Bağlantısı
Southern Methodist Üniversitesi (SMU) tarafından gerçekleştirilen bir araştırma, dinozorların yaklaşık 120 milyon yıl önce, Erken Kretase döneminde, günümüz Brezilyası ile Kamerun’u birbirine bağlayan bir yolculuk yaptıklarını ortaya koydu. Pangea’nın parçalanmasının ardından, Atlantik Okyanusu’nun iki ucu arasında yaklaşık 6 bin kilometre mesafe oluşmuştu. Bu araştırmada, bu uzaklıkta birbirine benzer 260’dan fazla dinozor ayak izi keşfedildi.
Araştırmacılar, yalnızca eşleşen ayak izlerini değil, aynı zamanda Brezilya’nın Borborema bölgesi ile Kamerun’un kuzeyindeki benzer jeolojik oluşumları ve havza, nehir ile göl yapılarının kanıtlarını da buldular.
BİRBİRLERİNE OLDUKÇA BENZİYOR
Çalışmada yer alan bilim insanlarından Diana Vineyard, elde edilen ayak izi fosillerinin büyük bir kısmının üç parmaklı teropod dinozorlara ait olduğunu, bazılarının ise dört ayaklı sauropodlar ve kuş kalçalı ornithischianlara ait olduğunu belirtti. Dinozorlar, farklı şekil ve boyutlara sahip olabilse de, bilim insanları onları kalça yapılarına göre iki ana gruba ayırmaktadır: Ornithischia ve Saurischia. Bu isimlendirmeler, 1887 yılında İngiliz bilim insanı Harry Seeley tarafından yapılmıştır. Tyrannosaurus rex ve Apatosaurus gibi dev dinozorlar, bu grup içinde yer alırken, Triceratops ve Stegosaurus gibi birçok bitki yiyen dinozor, pubis kemiklerinin başlangıçta kuşlara benzer yapıda olmasından dolayı ornithischian olarak sınıflandırılmaktadır; bu terim, kuş kalçalı anlamına gelir.
Çalışmanın baş araştırmacısı Louis Jacobs, bulunan ayak izlerinin yaş, şekil ve jeolojik durum açısından birbirlerine son derece benzerlik gösterdiğini ifade etti. Jacobs, ayak izlerinin, eski göl ve nehirlerin tabanlarındaki alüvyon ve çamur katmanları içinde fosilleştiğini belirtti. Dinozorların, günümüz Güney Amerika ve Afrika’sı olarak bilinen bu iki kıta arasındaki jeolojik alanı bir geçit hattı olarak kullandığını vurguladı.
Ayak İzleri: Davranış ve Alışkanlıkların İzini Sürüyor
Jacobs, dinozor fosillerinin ve ayak izlerinin, milyonlarca yıl önce yeryüzünde dolaşan türler hakkında eşsiz bilgiler sunduğunu dile getirdi. Bu kalıntıların, dinozorların yaşam alanları, beslenme alışkanlıkları ve genel davranışları hakkında detaylı bilgiler sunduğunu belirtti. Jacobs, “Ayak izleri, dinozorların nasıl hareket ettiklerinin, kiminle ve hangi ortamda yürüdüklerinin, ne yöne gittiklerinin ve bu süreçte nerede bulunduklarının kanıtını sunmaktadır.” şeklinde konuştu.
O dönemdeki iklim koşullarının, zengin bitki örtüsüne sahip tropikal yağmur ormanlarının oluşumuna katkıda bulunduğunu aktaran Jacobs, hayvanların hem günümüz Afrika’sından hem de Güney Amerika’dan bu havzalara ulaştıklarını ve buralarda nüfuslarının karıştığını belirtti. Ayrıca, süperkıta Pangea’nın ayrılması sonucunda kıtaların uzaklaşmasının, evrimin temel itici gücü olan genetik süreklilikte önemli bir kırılmaya yol açtığını sözlerine ekledi.
