Deri Kanseri ve Erken Teşhisin Önemi
Dr. Handan Erol Mart, son yıllarda deri kanserinin görülme sıklığının artış gösterdiğine dikkat çekerek, bu hastalığın erken teşhisinin hayat kurtarıcı olduğunu vurguladı. Deri kanseri, hem kadınlarda hem de erkeklerde en yaygın olarak görülen kanser türleri arasında yer almaktadır. Özellikle yüz, boyun ve eller gibi ultraviyole (UV) ışınlarına yoğun bir şekilde maruz kalan bölgelerde sıkça rastlanmakla birlikte, vücudun güneş almayan kısımlarında bile ortaya çıkabilmektedir.
Dr. Mart, deri kanserinin en yaygın türlerini şöyle sıraladı: bazal hücreli karsinom, skuamöz hücreli karsinom ve melanom. Melanom, diğer iki türe kıyasla daha nadir görülse de, erken teşhis edilmediği takdirde vücuda yayılma riski taşımakta ve ölümcül sonuçlar doğurabilmektedir. Bu nedenle, hastalığın erken tanısı büyük bir önem arz etmektedir.
Risk Gruplarına Dikkat
Risk grupları hakkında uyarılarda bulunan Dr. Mart, özellikle aşağıdaki kişilerin dikkatli olması gerektiğini belirtti:
- Açık tenli, sarı saçlı, yeşil veya mavi gözlü bireyler
- Çocukluk döneminde su toplayacak şekilde güneş yanığı geçirenler
- Ailede deri kanseri öyküsü bulunan kişiler
Bu risk gruplarında yer alan kişilerin, yılda en az bir kez bilgisayarlı dermatoskopi ile tarama yaptırmaları büyük önem taşımaktadır. Ayrıca, vücudunda 50’den fazla ben olan veya kollarında 20’den fazla ben bulunduran bireyler de melanom açısından risk altında kabul edilir.
Solaryumun deri kanseri açısından ciddi tehlikeler barındırdığını vurgulayan Dr. Mart, dermatologlar olarak solaryum kullanımını kesinlikle önermediklerini ifade etti. Hatta bazı ülkelerde solaryum cihazlarının kullanımı tamamen yasaklanmıştır. Güneşin yoğun olduğu 10:00 ile 16:00 saatleri arasında mümkün olduğunca güneşten kaçınılması gerektiğini belirten Mart, bu saatlerde deniz veya havuz gibi açık alanlara girilmesi durumunda güçlü koruma önlemlerinin alınması gerektiğini belirtti.
Koruyucu Önlemler ve Erken Belirtiler
Güneş koruyucu kremlerin hem UVA hem de UVB ışınlarına karşı koruma sağladığını kaydeden Dr. Mart, şu önerilerde bulundu:
- Kremler dışarı çıkmadan 20-25 dakika önce, kalın bir tabaka halinde sürülmeli ve etkinliğini kaybetmemesi için gün içinde tekrar uygulanmalıdır.
- Geniş şapka ve koyu renkli kıyafetler tercih edilmeli, özellikle risk grubundaki bireyler için UV korumalı kıyafetler kullanılmalıdır.
Melanomun erken teşhisinin hayat kurtarıcı olduğunu belirten Dr. Mart, dikkat edilmesi gereken bazı belirtileri de sıraladı:
- Renk ve şekil asimetrisi gösteren lezyonlar
- Düzensiz sınırlı, renk değişimi sergileyen oluşumlar
- 5 mm’den büyük çaplı, hızlı büyüyen veya kabarıklaşan lezyonlar
Kendi kendini düzenli olarak muayene etmenin ve şüpheli oluşumları fark ettiğinde zaman kaybetmeden dermatoloji uzmanına başvurmanın büyük bir önem taşıdığı unutulmamalıdır.
