Dünya İçin Tehditler ve Güneş’in Geleceği
Dünya, asteroitler ve benzeri gök cisimleri tarafından sürekli bir tehdit altındadır. Ancak, bu tehditlerin şu an için çok büyük olduğunu söylemek zor. İnsanlığı tehdit eden birçok tehlike var, ancak bunlar arasında belki de en büyüğü Güneş’in “ölmesi” olacaktır.
Chip’in aktardığı bilgilere göre, Güneş’in ömrünün ne zaman sona ereceği sorusuna birkaç farklı açıdan yaklaşılabilir. Güneş, iç yapısında birleştirebileceği malzeme kalmadığında beyaz cüce aşamasına geçecektir. Hatta, şu anda gözlemlediğimiz formundan çok daha uzun bir süre boyunca beyaz cüce evresinde kalacaktır.
BEYAZ CÜCE DÖNEMİ
Eğer bu beyaz cüce evresini yıldızın yaşamının bir parçası olarak düşünürsek, Güneş’in rahatlıkla 100 milyar yıl daha yaşayabileceğini söyleyebiliriz. Fakat burada dikkat edilmesi gereken bir nokta var: Bir yıldızın “yaşıyor” kabul edilebilmesi için enerji üretmeye devam etmesi gerekmektedir. Bu nedenle Güneş’in aktif evresi sona erdiğinde, ölü bir yıldız olarak kabul edilebilir.
Bir yıldızın ömrünü belirleyen en temel özellik, onun kütlesidir. Daha büyük yıldızlar, daha yüksek sıcaklıklara ulaştıkları için orijinal gazlarını daha hızlı tüketirler. Dolayısıyla, Güneş ile aynı zamanda doğan daha büyük yıldızlar, çoktan orijinal gazlarını tüketerek beyaz cüce aşamasına geçmişlerdir. Çok daha büyük yıldızlar ise, ömürlerini daha da hızlandırarak milyarlarca yıl önce süpernova patlaması yaşamış ve artık nötron yıldızları veya kara delik haline gelmişlerdir.
YAŞ 4,5 MİLYAR, YOLUN YARISI…
Mevcut bilimsel tahminlere göre, Güneş kütlesindeki tek bir yıldızın yaşam süresi yaklaşık 9 ile 10 milyar yıl arasında değişmektedir. Bizim Güneşimiz ise, bu sürenin 4,5 milyar yılını geride bırakmış durumda. Yani, Güneş yolun yarısına gelmiş gibi görünüyor.
Ayrıca, bir yıldızın ömrünü etkileyen başka faktörler de bulunmaktadır; örneğin, diğer yıldızlarla karşılaşmalar. Ancak Güneş, oldukça uzak bir konumda olduğu için bu tür bir kaderden kurtulmuş gibi görünüyor.
Güneş, ölmeden önce çekirdeğindeki hidrojenin tamamını tüketecek, ardından helyum ve karbon füzyonunu başlatacak ve etrafındaki kabukta hâlâ hidrojen füzyonu gerçekleştirmeye devam edecektir. Bu aşamada Güneş, şişmeye başlayacak ve mevcut seviyesinden daha soğuk ama çok daha büyük bir kırmızı deve dönüşecektir.
Güneş’in bu genişlemesi sırasında Dünya’yı tamamen yutması ve gezegenimize dair tüm izleri silmesi olasıdır. Ancak başka bir teori, bu genişleme sırasında Güneş’ten gelen basıncın artmasıyla gezegenimizin daha uzak bir yörüngeye taşınabileceğini öne sürüyor. Ne yazık ki, her iki senaryoda da Dünya gezegeni tanınamayacak kadar değişecek ya da Güneş tarafından yutulmuş olacaktır. Devasa, şişkin Güneş’in hemen dışındaki bir yörüngede hayatta kalacak bir Dünya, Merkür’ün mevcut durumundan daha sıcak olacak ve tamamen yaşama elverişsiz bir hale gelecektir.
Fakat Dünya’daki yaşam, bu dramatik değişimlerle başa çıkmak zorunda kalmayabilir. Güneş, bu dönüşümden önce bile daha fazla ısı ve ışık yaymaya başlayacaktır. Teknik olarak, Güneş şu anda da ısınmaya devam ediyor; ancak bu sıcaklık değişimleri, son 50 yılda gezegenimizde gözlemlenen ısınmaya göre yaklaşık bir milyon kat daha yavaş gerçekleşmektedir.
Dünya Kurtulabilir Mi?
Dünya, insanlığın veya yerimizi alacak başka bir uygarlığın herhangi bir katkısı olmadan bile yavaş bir şekilde ısınmaya devam edecektir. Yeterince gelişmiş bir uygarlık, bu ısınmayı yavaşlatmak için dev bir uzay şemsiyesi gibi yöntemler kullanabilir. Ancak bu tür bir yöntem, gezegenimize en iyi ihtimalle sadece birkaç milyon yıl daha kazandırabilir. Eğer gelecekte, mevcut fizik anlayışımızın ötesinde sıra dışı bir durum meydana gelmezse, insanlığın veya yerimizi alacak uygarlığın gezegenimizi terk ederek diğer gezegen, uydu veya yıldız sistemlerine göç etmesi gerekecektir.
Böyle bir geleceğe hazırlanmak için ne kadar vaktimiz olduğu ise, gelecekteki insanların ısınmaya karşı ne kadar toleranslı olabileceklerine ve uygulanabilecek soğutma yöntemlerinin ne kadar etkili olacağına bağlıdır. Eğer insanlık olarak bu geleceğin çok daha öncesinde gezegenimizi yaşanamayacak kadar sıcak hale getirmezsek, Güneş’in ısınmasının etkisi altında Dünya’nın en azından 500 milyon yıl daha yaşanabilir kalacağı konusunda umutluyuz. Ancak, bu sürenin bir milyar yılı geçmesi pek mümkün gözükmüyor.
