5816 Sayılı Kanun: Atatürk’ü Koruma Kanunu
TBMM’de, 23 ile 24 Temmuz 1951 tarihlerinde müzakeresi yapılan ve oylanan tasarı, 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanun’un kabul edilmesiyle sonuçlanmıştır. 25 Temmuz 1951 tarihinde, aleyhteki 50 oya karşılık 232 oyla kabul edilen bu yasa, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün hatırasını koruma amacı taşımaktadır.
5816 Sayılı Kanun Nedir?
Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanun, halk arasında “Atatürk’ü koruma kanunu” olarak bilinir. Bu yasa, 25 Temmuz 1951 tarihinde kabul edilen bir lèse-majesté (majeste aleyhine işlenen suçlar) kanunudur. Temel amacı, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı olan Atatürk’ün hatırasına karşı işlenecek suçları düzenlemektir.
5816 Sayılı Kanunun Maddeleri
5816 sayılı kanunun 25 Temmuz 1951 tarihli maddeleri aşağıdaki gibidir:
- Madde 1: Atatürk’ün hatırasına alenen hakaret eden veya söven kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ayrıca, Atatürk’ü temsil eden heykel, büst ve abideleri tahrip eden, kıran, bozan veya kirleten kimseye bir yıldan beş yıla kadar ağır hapis cezası verilir. Yukarıda belirtilen suçları işlemeye başkalarını teşvik eden kimse, asıl fail gibi cezalandırılır.
- Madde 2: Birinci maddede belirtilen suçlar, iki veya daha fazla kişi tarafından toplu olarak veya umuma açık yerlerde yahut basın aracılığıyla işlenirse, verilecek ceza yarı oranda artırılır. Ayrıca, birinci maddenin ikinci fıkrasında yer alan suçlar zor kullanılarak işlenir veya bu şekilde işlenmesine teşebbüs edilirse, verilecek ceza bir kat artırılır.
- Madde 3: Bu kanunda belirtilen suçlardan dolayı Cumhuriyet Savcılıklarınca re’sen (kendiliğinden) takibat yapılır.
- Madde 4: Bu kanun, yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer.
- Madde 5: Bu kanunun yürütülmesinden Adalet Bakanı sorumludur.
