Hipnik Seğirmeler: Uyku Başlangıcındaki Tuhaf His
Bazı dönemlerde uykuya dalmaya çalışırken, yüksekten düşüyormuş gibi hissederek aniden irkilerek uyanmak oldukça yaygın bir deneyimdir. Bu tuhaf his, yapılan araştırmalara göre, yetişkinlerin yaklaşık %70’ini etkiliyor ve genellikle uyku başlangıcında ortaya çıkıyor. Hipnik seğirme, bir diğer adıyla hipnagojik seğirme olarak da adlandırılan bu durum, tahmini olarak insanların %10’unda düzenli olarak yaşanmakta.
Neden Yaşandığına Dair Kesin Cevap Yok
Araştırmacılar, uyku başlangıcında meydana gelen bu tuhaf hisin nedenini henüz tam olarak açıklayamamıştır. Ancak 2018 yılında Current Sleep Medicine Reports dergisinde yayınlanmış bir çalışmaya göre, bu seğirmeler uykunun büyüleyici bir fenomenini temsil ediyor. Fizyolojik kökenlerine dair daha fazla bilgi edinmek için ilave çalışmalar yapılması gerektiği belirtiliyor.
Mississippi Üniversitesi Tıp Merkezi Psikiyatri ve İnsan Davranışı Bölümünde psikiyatri doçenti ve uyku tıbbı bölüm direktörü olan Allen Richert, “Bunun neden gerçekleştiğine dair iyi bir açıklama bulamıyorum.” şeklinde ifade ediyor.
Hipnik Seğirmelerin Bilinen Özellikleri
Hipnik seğirmeler hakkında bilinen bazı temel bilgiler de mevcut. Uzmanlara göre, bu seğirmeler hıçkırık ve epileptik nöbetlere benzer istemsiz kas spazmları olarak tanımlanabilir. Ancak bu durum, patolojik bir sorun olarak kabul edilmemektedir. Yüksek sayıda kişide gözlemlenmesine rağmen, herhangi bir yan etkisi bulunmamaktadır. Richert’a göre, bu durum tedavi edilmesi gereken bir uyku bozukluğunun ya da hareket bozukluklarının bir belirtisi değildir.
Olası Sebepler
Amerikan Uyku Tıbbı Akademisi’ne göre hipnik seğirmelerin pek çok nedeni olabilir. Bunlar arasında:
- Yüksek kafein tüketimi veya diğer uyarıcıların alınması,
- Psikolojik olarak aşırı stres altında olmak,
- Yoğun fiziksel çalışma veya egzersiz yapmak,
- Basitçe yetersiz uyku almak.
Farklı Teoriler ve Açıklamalar
Uyku araştırmacıları, hipnik seğirmeleri açıklamak için çeşitli teoriler geliştirmiştir. Bir grup araştırmacıya göre, kan basıncının düşmesi ve kas dokusunun gevşemesi, beynimize yanlış bir sinyal gönderir. Bu durum, kısa süreli bir panik moduna geçişe neden olarak seğirmelere yol açabilir.
Bu teoriyi destekleyecek somut kanıtlar henüz bulunmamış olsa da, uzmanlar bu hissin beynimizin yanlış algıladığı bir durum olarak yorumlanabileceğini belirtiyor. Beynimiz, içgüdüsel olarak bir ağaçtan düşme olasılığını düşünerek bu hipnik seğirmeleri tetikleyebilir.
