Aşağıgülbahçe Köyü’nde Çedene Hasadı
Aşağıgülbahçe köyü sakinleri, yıllar boyunca ürettikleri çedene tozunu evlerinde kullanmanın yanı sıra, bunu ticari bir kazanca dönüştürüyor. Bölgedeki engebeli arazilerde çedene ağaçlarını özenle yetiştiren üreticiler, sonbaharın gelmesiyle birlikte olgunlaşan meyveleri toplamak için hazırlıklara başladı.
Hasat öncesinde, çedene ağaçlarının altına çadır kuran köylüler, gerekli hazırlıkları tamamladıktan sonra dallardaki yeşil çedeneleri sırıklarla yere düşürüyor. Zorlu bir emekle çedeneleri torbalara dolduran köylüler, daha sonra bu ürünleri evlerine taşıyarak bahçelerinde güneşin altında kurutmaya bırakıyor. Birkaç gün süren kurutma işleminin ardından iyice kuruyan çedeneler, üreticiler tarafından eleklerden geçirilerek toz, toprak, ot ve dal parçalarından arındırılıyor.
Odun ateşi üzerinde konulan saclarda kavrulan çedeneler, köylülerin “sıkot” adını verdikleri taş havanda öğütülerek kahve gibi ince bir toz haline getiriliyor. Çedene, bilimsel adıyla “pistacia terebinthus”, Türkiye’nin farklı bölgelerinde menengiç, çitlenbik, çıtlık, çitemik, bıttım, çıtımık, çıtlık, çetemük, yabani antep fıstığı, çıtırık ve çöğre gibi çeşitli isimlerle de anılıyor.
Çedene Üretimi ve Pazar Değeri
Çedene üreticisi Mahmut Irmak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Aşağıgülbahçe köyünde yıllar önce dikilmiş çok sayıda çedene ağacının bulunduğunu belirtti. Bazı komşularının çedene ağaçlarını aşılayarak çam fıstığına çevirdiğini ifade eden Irmak, “Çedeneler yazın kırmızı renkteyken sonbaharda olgunlaşıp yeşil hale geliyor. Çedeneleri sıkot dediğimiz taşla öğüterek kilogramını 300-400 liraya satıyoruz.” dedi.
- Önemli Bir Gelir Kaynağı: Köylüler, çedene üretimi sayesinde önemli bir gelir kaynağı elde ediyor.
- Sağlık Faydaları: Çedene yağı, sağlık açısından pek çok fayda sağlıyor.
Köylülerden Semi Ber, Aşağıgülbahçe köyünün 400 hanelik bir yer olduğunu anlatarak, “Bu aylarda çedene hasadı başlıyor ve biz de ev ihtiyacımıza göre topluyoruz. Çedene yağı çok sağlıklı ve Almanya’ya gittiğimde mutlaka yanımda götürüyorum. Bazı hastalıklara karşı çok faydası var ve içinde herhangi bir katkı maddesi bulunmuyor.” dedi.
Köylülerden Anık Öz ise, çedene ağaçlarının atalarından kalma olduğunu aktararak, “Çedene ağaçları her yıl çok sayıda meyve veriyor ve güzün çedene toplayıp kahveye dönüştürüyoruz. Çedene kahvesini genellikle evimizde tüketiyoruz, gerçekten çok yararlı.” ifadesinde bulundu.
