Azerbaycan ile Ermenistan’ın bu yıl sonuna kadar kalıcı bir anlaşma imzalaması bekleniyor. Bu süreçle paralel olarak Türkiye’nin de Ermenistan ile normalleşme sürecinde somut adımlar atmayı hedeflediği belirtiliyor. Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamalara göre, Azerbaycan Dışişleri Bakanı Bayramov ile Hakan Fidan arasındaki görüşmelerde ikili ilişkilerin yanı sıra güncel bölgesel ve uluslararası gelişmeler de ele alınacak.
Diplomatik kaynaklar, Kafkasya’da Ankara-Bakü-Erivan ekseninde son dönemde artan diplomasi trafiği çerçevesinde yaşanan gelişmelerin değerlendirileceğini ifade ediyor. İki dışişleri bakanının, Azerbaycan-Ermenistan barış görüşmeleri ile Türkiye-Ermenistan normalleşme süreçlerini gözden geçirmesi bekleniyor. Ayrıca, bakanların ikili ilişkiler çerçevesinde ekonomi, ticaret ve enerji gibi çeşitli alanlardaki işbirliğini de masaya yatırmaları öngörülüyor.
Kalıcı Barış Anlaşması Müzakereleri
Ankara’daki görüşmelerin en önemli gündem maddesi, Azerbaycan ile Ermenistan arasında kalıcı barış anlaşması müzakereleri olacak. Bu durumun en önemli nedeni, Türkiye-Ermenistan normalleşme sürecinin de Azerbaycan-Ermenistan anlaşmasına bağlı olması. Türkiye ve Azerbaycan, Kafkasya’daki barış ve istikrar ortamının sürdürülmesi için Ermenistan’ın bu fırsatı değerlendirmesi ve barış anlaşması konusunda adım atması gerektiğini vurguluyor.
- İki bakanın, Ankara’da özellikle bu mesajı yenilemeleri bekleniyor.
- Azerbaycan ve Ermenistan, 2020 Karabağ Savaşı’nın ardından sınırların belirlenmesi ve ilişkilerin hangi ilkelere dayanacağı konusunda müzakerelere başladı.
- Taraflar, derin anlaşmazlıklar ve üçüncü tarafların müdahaleleri nedeniyle henüz imza aşamasına geçemedi.
Azerbaycan ve Ermenistan dışişleri bakanları, en son ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken aracılığıyla Temmuz ayında bir araya gelmişti. Blinken, bu görüşmelerde önemli ilerlemeler kaydedildiğini ve anlaşmanın kısa süre içinde imzaya hazır hale gelebileceğini belirtmişti.
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Mayıs ayında yaptığı açıklamada, anlaşmanın Kasım ayında imzalanabileceğini ifade etmişti. Bu dönemin önemi, Azerbaycan’ın 11-22 Kasım tarihleri arasında Birleşmiş Milletler COP 29 İklim Zirvesi‘ne ev sahipliği yapacak olmasıdır.
Zengezur Koridoru ve Anlaşmanın Geleceği
Taraflar arasında anlaşmanın önümüzdeki aylarda imzalanma olasılığını artıran son gelişme, Bakü ve Erivan’ın en tartışmalı konulardan biri olan Zengezur Koridoru ile ilgili maddeyi anlaşma metninden çıkartma kararı oldu. Özellikle Azerbaycan için büyük önem taşıyan Zengezur Koridoru, tarafların anlaşma sağlandıktan sonra yeniden görüşeceği konular arasında yer alacak.
Azerbaycan açısından başka bir önemli koşul, Ermenistan’ın anayasasında Karabağ ile ilgili atıfların çıkarılmasıdır. Paşinyan, Azerbaycan ve Türkiye’yi kastederek, komşu ülkelerle ilişkilerin sağlıklı şekilde tanımlanması için Ermenistan’ın yeni bir anayasaya ihtiyaç duyduğunu ifade etmiştir.
Azerbaycan Dışişleri Bakanı Bayramov’un, Ermenistan ile yürütülen müzakereler ve atılabilecek adımlar hakkında Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ı bilgilendirmesi bekleniyor.
Türkiye-Ermenistan Normalleşme Süreci
Türk ve Ermeni özel temsilcileri Serdar Kılıç ve Ruben Rubenyan, iki yıl aradan sonra normalleşme görüşmelerinin beşincisini Türkiye-Ermenistan sınırındaki Alican-Margara Sınır Kapısı’nda gerçekleştirdiler. Taraflar, geçen ay sonunda yapılan görüşmede, iki ülke arasındaki ancak işletilemeyen Akyaka-Akhurik Demiryolu Sınır Kapısı’nın faaliyete geçirilmesi için gerekli teknik konuları ele aldılar.
Bu gelişme, normalleşme sürecinin tamamlanması durumunda her iki tarafın da 1993’ten bu yana kapalı olan sınırların yeniden açılmasını istediklerini göstermesi açısından önemli bir sembolik anlam taşımaktadır. Bakü ile Erivan arasındaki müzakerelerin ilerlediği bir süreçte Ankara’nın da Erivan ile temas kurması, bölgesel barış anlaşmalarının tamamlanması açısından dikkat çekici bir gelişme olarak öne çıkıyor.
Ankara’da bugün yapılacak görüşmelerde, iki sürecin de değerlendirilmesi ve Türkiye ile Azerbaycan’ın eşgüdüm içinde gelişmeleri izleyip gerekli adımları atmalarının ele alınması bekleniyor.
