Ege Üniversitesi Hidrobiyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. İnci Tüney Kızılkaya, Türkiye’nin denizlerinde şu anda yedi farklı balon balığı türünün bulunduğunu ifade etti. Bu balon balıklarının, Süveyş Kanalı üzerinden Akdeniz’e doğru göç ettiklerini vurguladı. Kızılkaya, Akdeniz’deki deniz suyu sıcaklıklarının artmasıyla birlikte birçok göçmen türün bölgede yer bulduğunu hatırlatarak, “Bu göçmen türlerden bazıları aşırı bir şekilde çoğalmakta ve baskın bir konuma gelmektedir. Biz bu tür canlıları ‘istilacı türler’ olarak adlandırıyoruz. İklim değişikliği ve Süveyş Kanalı’nın genişlemesi de bu istilayı daha da hızlandırmaktadır.” dedi.
Doç. Dr. Kızılkaya, bilinen en tehlikeli balon balığı türünün ilk kez 2005 yılında Gökova Körfezi’nde tespit edildiğini belirtti. Söz konusu balon balıklarının, Türkiye ekonomisine olan etkilerini de şu şekilde açıkladı:
- Ekonomik Zararı: Balon balıklarının Türkiye’deki yıllık ekonomik kaybı yaklaşık 2 milyon avro olarak hesaplanmıştır.
- Balıkçılık Endüstrisine Etkisi: Bu balıklar, Türkiye’nin Akdeniz ve Güney Ege Denizi kıyılarında hızla yayılmakta ve balıkçılık endüstrisine ciddi zararlar vermektedir.
- Yerel Balık Popülasyonları Üzerindeki Baskı: Hızla çoğalan balon balıkları, yerel balık türleri üzerinde önemli bir baskı oluşturmaktadır.
- Ekolojik Tehdit: Balon balıklarının en büyük ekolojik zararı, hızlı üreme yetenekleri ve onları yiyebilecek doğal düşmanlarının denizlerimizde bulunmamasıdır.
Kızılkaya, balon balıklarının ölümcül bir toksin içerdiğini ve kesinlikle tüketilmemesi gerektiğini de ifade etti. Bu konuda şunları söyledi: “Gökova, Kaş ve İskenderun’dan temin ettiğimiz balıklarla yaptığımız detaylı araştırmalar, balon balığının tüm dokularının tehlikeli oranda toksin içerdiğini ortaya koymuştur. Balon balığındaki tetrodotoksin maddesi, ağrı kesici olarak kullanılabilme potansiyeline sahip çeşitli araştırmalar ve girişimler bulunmaktadır; ancak henüz bu maddelerin onaylanarak piyasaya sürülmesi için zaman gerekmektedir. Ekosistemimiz ve ekonomimiz için balon balıklarının yayılmasını engellemeye yönelik çabalarımız devam etmektedir.”
Doç. Dr. İnci Tüney Kızılkaya, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın bu konudaki halkı bilinçlendirmek amacıyla çeşitli projeler geliştirdiğini de sözlerine ekledi.
