Çanakkale Kara Savaşları’nın 109. yıl dönümünde Türkiye’ye gelen Yeni Zelandalılar, atalarını çeşitli etkinliklerle anma fırsatı buldu. Conkbayırı’nda gerçekleşen anma törenlerinde Yeni Zelanda askerlerinin Haka dansı büyük ilgi gördü.
Haka Dansı Nedir?
Haka dansı, Yeni Zelanda’nın 140 yıllık savaş dansı olarak bilinir. Maori kültüründe önemli bir yere sahip olan Haka dansı, savaşçıların güçlerini sergilemek ve düşmanlarını korkutmak amacıyla yapılan bir ritüeldir. Dans, gözlerin beyaz kısımlarını göstererek, elleri bedene vurarak ve ayakları yere vurarak gerçekleştirilir.
Haka Dansının Tarihçesi
Haka dansının tarihçesi, 1800’lerde Yeni Zelanda’daki Maori kabilesinin savaş şeflerinden Te Rauparaha’ya dayanır. Rauparaha, düşmanlarının kendisini öldürmek istemesi üzerine kaçarken karşılaştığı kıllarla kaplı bir savaşçı liderden intikam almak yerine özgürlüğüne kavuşmasıyla dans etmeye başlamış ve bu dansı Maori kabilelerine öğretmiştir.
Haka Dansı Şarkısı
Ka mate Ka mate! Ka ora Ka ora! Ka mate Ka mate! Ka ora Ka ora! Tenei Te Tangata Puhuruhuru! Nana i tiki mai whakawhiti te ra! Upane Upane! Upane Kaupane! Whiti te ra!
- Ölüm bu, ölüm bu! Yaşam bu, yaşam bu! Ölüm bu, ölüm bu! Yaşam bu, yaşam bu! İşte bu kıllı adam ile, Güneş yeniden doğdu! Yan yana durun, yan yana! Zirveye çıkacağız, zirveye. Güneşin doğduğu yere!
Haka Dansı ve Spor
Haka dansı, sadece savaş öncesi ritüellerde değil aynı zamanda günümüzde spor etkinliklerinde de sıkça görülür. Özellikle rugby ve Amerikan futbolu gibi sert takım sporlarında, sporcular maç öncesi Haka dansını yaparak motivasyonlarını arttırırlar. Dansın tehditkâr figürleri ve haykırışları, rakipleri caydırmaya yönelik bir etki yaratır.
