Deli Dolu: Cemal Reşit Rey’in Unutulmaz Eseri
Deli Dolu, ünlü Türk besteci Cemal Reşit Rey tarafından bestelenmiş bir operet olup, Ekrem Reşit Rey tarafından yazılan librettosuyla Türk sahnesinin en önemli eserlerinden biri olarak öne çıkmaktadır. 1934 yılında sahneye konulan bu eser, sadece müzikal yapısıyla değil, aynı zamanda işlediği temalarla da dikkat çekmektedir. Bu yazıda, Deli Dolu operetinin tarihçesi, karakterleri ve sahnelemesi hakkında kapsamlı bir inceleme sunacağız.
Deli Dolu’nun Tarihçesi
1932-1942 yılları arasında Cemal Reşit Rey, halkı çoksesliliğe alıştırmak amacıyla birçok operet ve uvertür besteledi. Bu eserlerin tamamı Darülbedayi‘de sahnelenmiş ve büyük ilgi görmüştür. Deli Dolu, üç perde olarak yazılmış olup, İstanbul’un kozmopolit yapısını samimi bir şekilde yansıtmaktadır. Eserin yazıldığı dönemdeki sosyal ve kültürel durum, günümüzle kıyaslandığında hala geçerliliğini korumaktadır.
Temalar ve Ana Fikir
Deli Dolu operetinin ana teması, ikiyüzlülük ve samimiyetsizliktir. Eserde, başkahramanın etrafında dönen entrikalar, aşklar ve yalanlar, dönemin toplumsal yapısını yansıtmaktadır. İDOB Başrejisörü Caner Akın, eserin günümüz insanını yansıttığını ve insanların kendilerinden bir şeyler bulabileceğini belirtmiştir. Bu bağlamda, operet, sadece eğlenceli bir seyirlik değil, aynı zamanda derin bir anlam taşımaktadır.
Karakterler ve Rol Dağılımı
Eserdeki karakterler, döneminin sosyo-kültürel yapısını gözler önüne sermektedir. İzak rolünde Çağrı Köktekin ve Berk Özbek dönüşümlü olarak yer alırken, Josef rolünde Alp Köksal ve Bahadır Özkoca performans sergilemektedir. Diğer karakterler arasında Marika (Esra Akcan Abacıoğlu/Şebnem Ağrıdağ Kışlalı), Katina (Sevim Ateş/Esen Demirci/Ayçin Sürücüer) ve David (F.Kılıç Aslan/Anıl Önder) bulunmaktadır. Bu karakterlerin her biri, eserin derinliğini artırmaktadır.
Sahneleme ve Müzik Düzeni
Şebnem Özsaran tarafından sahneye konulan Deli Dolu, İstanbul Devlet Opera ve Balesi Orkestrası eşliğinde Murat Kodallı tarafından yönetilmektedir. Müzik düzenlemesi ise Aytuğ Ülgen ve Ulaş Kurugüllü imzasını taşımaktadır. Eserin dekor tasarımı Zeki Sarayoğlu, kostüm tasarımı Serdar Başbuğ, ışık tasarımı Taner Aydın ve koreografisi Çiğdem Erkaya Öztürk tarafından gerçekleştirilmiştir. İstanbul Devlet Opera ve Balesi Korosu’nun şefliğini ise Volkan Akkoç üstlenmektedir.
Sahne Performansı ve İzleyici Tepkisi
Deli Dolu, 13 – 16 – 24 Aralık tarihleri arasında Kadıköy Süreyya Opera Sahnesi‘nde sanatseverlerle buluşacak. Basın provasını izleyenler, eserin diyalog yoğunluğunun oyunculuğun müzikten daha ön planda olduğunu vurgulamaktadır. Bu durum, karakterlerin derinliğini ve hikayenin akışını önemli ölçüde etkilemektedir. Eserin, izleyiciler üzerindeki etkisi, sahne performansı ve müzikal yapısıyla birleştiğinde oldukça güçlü bir deneyim sunmaktadır.
Sonuç
Deli Dolu, Cemal Reşit Rey’in Türk operet dünyasına kazandırdığı önemli bir eser olarak, hem tarihsel hem de sanatsal açıdan büyük bir öneme sahiptir. Eserin sahnelemesi, karakter derinliği ve işlediği temalar, onu sadece bir müzikal eser olarak değil, aynı zamanda derin bir sosyal eleştiri olarak da nitelendirmeye olanak tanımaktadır. Tüm bu unsurlar, Deli Dolu’yu Türk sahnesinin vazgeçilmez bir parçası haline getirmektedir.
