Diyarbakır Organize Sanayi Bölgesi’nde (OSB) faaliyet gösteren toplam 350 fabrikadan 67’si, öz sermaye, yatırım teşvik belgeleri veya Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu’nun (TKDK) destekleriyle kurdukları Güneş Enerjisi Santralleri (GES) ile enerji maliyetlerini önemli ölçüde düşürdü. Bu fabrikalar, “yeşil enerji” kullanarak üretim yapmanın avantajlarını yaşıyor ve enerji giderlerinde, kapasitelerine bağlı olarak farklı oranlarda azalma sağlıyorlar. İlk GES, 2016 yılında kurulmuş olup, 8 yıl içerisinde bu sayı devlet destekleri sayesinde 67’ye ulaşmıştır.
OSB Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Fidan, yenilenebilir enerji kaynaklarının sanayicilerin maliyetlerini azaltma açısından büyük önem taşıdığını belirtti. GES kurmanın başlangıçta belirli bir maliyeti olduğunu ancak santralin ürettiği enerji ile bu bedelin kısa sürede geri kazanıldığını vurguladı. Fidan, maliyetlerin karşılanmasının ardından enerjinin bedava temin edilmeye başlandığını ifade etti. Fabrikaların, kapasitelerine göre kurdukları GES’lerden, tükettikleri enerji ihtiyacının %40 ile %70’ini karşıladığını kaydetti.
OSB’de 350 fabrikanın faaliyet gösterdiğini belirten Fidan, şu an itibarıyla 67 fabrikada toplam 60 megavat kurulu güç bulunduğunu açıkladı. Ayrıca, proje aşamasında olan 74 fabrikanın bulunduğunu ve yaklaşık 1,5 yıl içerisinde 50 megavat daha güç elde edileceğini belirtti. Proje aşamasındaki GES’lerin tamamlanmasıyla birlikte, OSB’deki toplam kurulu gücün 110 megavata ulaşacağını ifade etti.
Fidan, Türkiye genelinde 385 OSB arasında GES kurulumu açısından 11. sırada olduklarını ve hedeflerinin bu sıralamada ilk üçe girmek olduğunu dile getirdi. Tüketilen ve üretilen enerjiyi karşılaştırdıklarında, GES kurulu fabrikaların toplam elektrik tüketiminin %55’ini santrallerden karşıladıklarını belirtti. Bu fabrikalarda kurulu GES’lerin, Türkiye ve Diyarbakır ekonomisine yıllık ortalama 258 milyon lira katkı sağladığını ifade etti. Yaklaşık 1,5 yıl içinde kurulacak 50 megavatlık ek gücün, mevcut rakamlarla hesaplandığında yıllık ortalama 460 milyon lira katkı sağlamasını beklediklerini vurguladı.
Fidan, GES’lerin istihdama, ihracata ve ülke ekonomisine önemli katkılar sağladığını da sözlerine ekledi. Ayrıca, Türkiye Elektrik İletim AŞ’ye (TEİAŞ) ait Diyarbakır OSB Trafo Merkezindeki trafoların kapasitelerinin dolduğunu ve bu sebeple GES kurmak isteyen fabrikaların başvurularının alınamadığını ifade etti. Bunun üzerine, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’ndan OSB’lere özel GES kapasitelerinin artırılması talebinde bulunduklarını belirtti.
Başarı Hikayeleri
Cami üretimi yapan bir firmanın Yönetim Kurulu Başkanı Recep Yaşar, 2021 yılında fabrikalarının çatı alanına 1069 kilovat gücünde bir GES kurduklarını belirtti. Cam temperleme işinde yüksek enerji ihtiyaçları olduğuna dikkat çeken Yaşar, “GES sayesinde aylık yaklaşık 550 bin lira tasarruf sağlıyoruz. Bu miktar, aylık tüketimimizin %65-70’ini karşılıyor. Kurulum için harcadığımız 660 bin doları, 24 aylık süreçte amorti ettik. Bu bedava enerji bizi oldukça mutlu ediyor ve rekabetçi piyasalarda avantaj sağlıyor” diye konuştu.
Yaşar, OSB’de GES kapasite artırımı olması durumunda, inşa ettikleri ikinci fabrikanın 18 bin metrekarelik çatı alanına da santrali kurmayı hedeflediklerini ifade etti.
PVC üretimi yapan bir firmada Yönetici Yardımcısı Murat Şimşek, TKDK’dan aldıkları %60 hibe desteği ile yaklaşık 16 ay önce fabrikanın çatısında 2 bin metrekarelik bir alanda GES kurduklarını aktardı. Santralin kurulumu için harcanan 3 milyon liranın 1 milyon 800 bin lirasının hibe, 1 milyon 200 bin lirasının ise kendi sermayeleri olduğunu belirtti. Şimşek, “Fabrikamız şu anda %50 kapasiteyle çalışıyor ve bu, bize yaklaşık 90 bin lira fatura maliyeti oluşturuyor. Kurduğumuz GES bu faturanın tamamını karşılıyor. Tam kapasiteyle çalıştığımızda, tükettiğimiz enerjinin yaklaşık %50’sini GES’ten karşılayabiliyor olacağız” dedi.
16 aylık süreçte toplam 1 milyon 440 bin lira fatura geldiğini ve bunların tamamını GES’ten karşıladıklarını belirten Şimşek, yaptıkları 1 milyon 200 bin liralık yatırımı amorti ettiklerini ve 240 bin lira kar elde ettiklerini ifade etti.
