Diyarbakır’da Kurutulmuş Domates İhracatı
Diyarbakır‘ın Karacadağ bölgesinde yetiştirilen domatesler, özenle kurutularak dünyanın dört bir yanına ihraç edilmeye hazırlanıyor. Şehirdeki hava sıcaklıkları mevsim normallerinin üzerinde seyretmesine rağmen, işçiler tarlalardan topladıkları domatesleri titizlikle kurutmak için bıçaklarla tek tek kesiyorlar. Kesilen domatesler, ardından tuzlanarak güneş altında yaklaşık 10 gün bekletiliyor.
Kurutulan domatesler, Avrupa, Amerika ve Kanada gibi ülkelere ihraç edilirken, özellikle İtalya’da pizza yapımında sos olarak kullanılıyor. Bu domates kurutma süreci, bölgede yüzlerce kişiye istihdam sağlıyor.
Merkez Bağlar ilçesi kırsal Gömmetaş Mahallesi’nde düzenlenen kurutmalık domates sergisine katılan Vali Murat Zorluoğlu, işçilerle birlikte domates kesip tuzlama işlemi yaptı. Burada gazetecilere açıklamalarda bulunan Vali Zorluoğlu, “Diyarbakır’da tarım potansiyeli oldukça yüksek. Bu bağlamda, Türkiye ölçeğinde büyük bir pay sahibi olduğumuz birçok ürünümüz var. Buğday, pamuk, mısır ve mercimek gibi ürünler, Diyarbakır’da büyük miktarlarda üretiliyor. Son zamanlarda ürün çeşitliliği politikamız gereği, domates üretiminde de önemli bir mesafe kat ettik. Bu yıl özellikle kurutulmuş domates üretiminde yaklaşık 235 bin ton domates rekoltesi bekliyoruz. Kurutma işlemi sonrasında yaklaşık %10’luk bir kurutulmuş ürün elde edilecektir; yani 30-35 bin ton civarında kurutulmuş domates elde etmiş olacağız. Bu, verimi sürekli artan bir alandır. Önceki yıllarda dekar başına verim daha azken, şimdi zirai mücadele ile birlikte daha etkili ve verimli üretim gerçekleştiriyoruz. Gittikçe artan miktarlara ulaşmaya başladık. Bu gerçekten sevindirici bir gelişme.”
Kurutulan domateslerin İtalya’ya ihraç edilerek pizza soslarında kullanıldığını dile getiren Zorluoğlu, “Bu süreç, aynı zamanda istihdama önemli katkılar sağlayan bir alan. Bu kurutulan domatesler doğal güneş ışığıyla kurutulduğu için, domatesteki mineral kaybı ve benzeri eksiklikler olmuyor. Çok daha kaliteli ve lezzetli bir kuru domates elde ediliyor. İşçilerimiz, kuruttukları bu malzemeyi İzmir bölgesine götürüyor, orada paketledikten sonra yurt dışına, özellikle de İtalya’ya gönderiyorlar. Bu domatesler, orada restoranlarda pizzalara lezzet katmak için kullanılıyor.”
Şanlıurfa’nın Suruç ilçesinden Diyarbakır’a gelerek kurutmalık domates işinde çalışan Hülya Bengi, 7 yıldır bu sektörde faaliyet gösterdiğini belirtti. Bengi, “Domatesleri burada ikiye bölüp, güneş altında kurutuyoruz. Sabah 04.00’te işe gelip, saat 09.00’da kahvaltı molası veriyoruz. Akşam saat 19.00’da evimize dönüyoruz. Güneş altında çalışmak oldukça zorlayıcı, fakat buna mecburuz. Ekmek parası kazanmak için bu işi sürdürmek zorundayız. 7 yıldır domates kurutma işindeyim ve artık bu işe alıştım, zor gelmiyor.”
