Dünya Alzheimer Günü’nde Farkındalık Çağrısı
Nöroloji bölümünden Uzm. Dr. Firdevs Kuserli, Dünya Alzheimer Günü vesilesiyle bu hastalığa dikkat çekmenin ve farkındalığı artırmanın herkesin ortak sorumluluğu olduğunu vurguladı. Kuserli, “DSÖ’nün demansa ve özellikle Alzheimer hastalığına yönelik oluşturduğu eylem planında, kamu sağlığı müdahaleleri ile demansın önlenmesi ve demans hastalarının ile bakıcılarının kaliteli bir yaşam sürdüğü bir dünya yaratılması hedefleniyor” şeklinde konuştu. Kuserli, Türkiye’de de bu hedefin gerçekleştirilmesi için Alzheimer hastalığı hakkında toplumsal bilinç oluşturmanın son derece önemli olduğunu belirtti.
‘Halk Arasında ‘Bunama’ Olarak Biliniyor’
Alzheimer hastalığının, en yaygın görülen demans türü olduğunu ifade eden Kuserli, hastalığın toplumda çoğunlukla ‘bunama’ olarak adlandırıldığını söyledi. Kuserli, “Alzheimer, beyin hücrelerinin zamanla yaşlanması ve işlevlerini kaybetmesi sonucunda bilişsel fonksiyonların yitirilmesi olarak tanımlanabilir. Hastalığın önlenmesine yönelik koruyucu faktörlerin bilinmesi ve stratejilerin uygulanması, hastalıkla mücadelede kritik bir aşamadır. Erken tanı ve uygun destek tedavileriyle hastalığın yıkıcı etkileri önemli ölçüde azaltılabilir” dedi.
‘Unutmak Hiçbir Yaşta Normal Değil’
Kuserli, “Yaşın ilerlemesiyle birlikte öğrenme ve zihinsel performansta bir azalma gözlemlense de normal yaşlanmaya bağlı bilişsel gerileme genellikle hafıza ve bilgi işleme hızındaki hafif değişikliklerden ibarettir” dedi.
‘Aile Bireyleri Tanımakta Gecikiyor’
Kuserli, hafızada belirgin bir kaybın beklenmediğini belirterek şunları ekledi: “Normal yaşlanmayı demanstan ayıran en önemli özellik, bilişsel eksikliklerin çok ileri boyutlara ulaşmaması ve günlük işlevleri etkilememesidir. Demans hastaları çoğu zaman hafıza kaybı nedeniyle kendileri şikayette bulunmazlar. Genellikle bu durumu fark eden eş veya çocuklarıdır. Ancak aile üyeleri çoğu zaman demansa işaret eden belirtileri yanlışlıkla yaşlanmaya atfederek tanımakta gecikmektedir.”
‘Alzheimer Hastalığının Belirtilerini Bilmek Önemli’
Kuserli, Alzheimer hastalığının belirtilerinin bilinmesinin önemine dikkat çekerek, “Demans türüne göre değişiklik gösterebilse de, Alzheimer hastalığının en yaygın başlangıç belirtisi ilerleyici hafıza bozukluğudur” dedi. Kuserli, diğer yaygın erken belirtileri ise şu şekilde sıraladı:
- Dikkat ve konsantrasyon bozuklukları,
- Yeni bilgileri öğrenme ve işleme zorlukları,
- Karmaşık veya çoklu görevleri yerine getirmekte güçlük,
- Problemleri çözmede zorluk ve zihinsel esneklikte azalma.
Kuserli, bu belirtilerin yaşlı bireylerde içe kapanma, depresyon ya da sinirlilik hali ile de kendini gösterebileceğini belirtti. Hastalık ilerledikçe, davranışsal ve psikolojik belirtiler ile uyku bozukluklarının daha sık hale geldiğini ifade etti.
‘Düzenli Egzersiz Faydalar Sağlıyor’
Kuserli, Alzheimer hastalığı riskini azaltmak için zihinsel olarak zorlayıcı ve karmaşık faaliyetlerle meşgul olmanın önemini vurguladı. “Zihni sürekli aktif tutmak, yeni bilgiler öğrenmeye ve yeni uğraşlarla meşgul olmaya her yaşta açık olmak gerekmektedir” diyen Kuserli, “Sağlıklı ve yeterli uyku, sağlıklı zihinsel aktivite için vazgeçilmezdir. Hipertansiyon, diyabet, yüksek kolesterol gibi kronik hastalıkların kontrol altında tutulması, sigara ve alkolden uzak durulması, Akdeniz tipi beslenme ve düzenli egzersiz öneriyoruz. Kalbinize iyi gelen şeyler, beyninize de fayda sağlayacaktır.” ifadelerini kullandı.
‘Geniş ve Çeşitli Sosyal Ağlar İçinde Olan Kişiler Daha Sağlıklı Kalıyor’
Kuserli, özellikle fiziksel aktivitenin sürdürülmesinin zihinsel aktivite üzerinde oldukça olumlu etkiler yarattığını belirtirken, mümkün olduğunca stresin kontrol altına alınması gerektiğini vurguladı. Aktif bir sosyal yaşamın içinde olmanın ve hayattan kopmamanın yaşlı bireyler için büyük önem taşıdığını dile getiren Kuserli, “Araştırmalar, geniş ve çeşitli sosyal ağlar içinde olan kişilerin genel sağlık durumunun daha iyi olduğunu göstermektedir” dedi.
