Yaklaşık 4,6 milyar yıl önce, Güneş Sistemi’nin oluşumu sırasında gezegenimsi adı verilen küçük katı parçalar, Dünya ve diğer karasal gezegenlerin temelini oluşturdu. Güneş Sistemi’nin ilk dönemlerinde, bu parçalar arasında asteroitler ve kuyrukluyıldızlar, geriye kalan unsurlar olarak dikkat çekmektedir. Bu süreçte, gezegenimsiler yüksek seviyede Güneş radyasyonuna maruz kaldıklarından, eriyerek bazı uçucularını kaybetmişlerdir.
Bilim dünyasında, uçucular; su ve karbondioksit gibi daha düşük sıcaklıklarda buharlaşabilen maddeleri ifade eder. Yaşamın ortaya çıkması için büyük önem taşıyan bu maddelerin kökenini anlamak, bilim insanlarının en önemli hedeflerinden biridir. Araştırmalar, bu maddelerin nereden geldiğini belirleyerek yaşamın kökenine dair önemli ipuçları sunmaktadır.
Dünya’nın Oluşum Dönemindeki Farklı Çinko Türleri İncelendi
Independent Türkçe’nin haberine göre, Science Advances dergisinde yayınlanan yeni bir çalışmada, ekip, Dünya’daki uçucuların kökenini belirlemek amacıyla meteoritlerdeki çinkoyu inceledi. Meteoritlere özgü belirli bir çinko bileşimi, bu maddelerin kökeni hakkında önemli veriler sağlamaktadır. Araştırmacılar, farklı gezegenimsilerden gelen meteorit örneklerindeki çinko bileşimini analiz ettiler.
Bu çalışmada, Dünya’nın oluşum sürecinde farklı çinko türlerinin gezegene gelme süreci takip edildi. Bilim insanları, başlangıçta erimiş gezegenimsilerin, Dünya’nın toplam kütlesinin yaklaşık yüzde 70’ini oluşturduğunu, ancak çinkonun yalnızca yüzde 10’unun bu erimiş parçacıklardan geldiğini belirledi. Bu sonuç, gezegendeki çinkonun yüzde 90’ının, daha fazla uçucu içeren “erimemiş” gezegenimsilerden kaynaklandığını göstermektedir. Araştırmacılar, bu erimemiş kayaların, yaşama ortam hazırlayan uçucu maddelerin büyük bir kısmını da Dünya’ya getirmiş olması gerektiği sonucuna ulaştılar.
Cambridge Üniversitesi Yer Bilimleri Bölümü’nden ve çalışmaya liderlik eden Rayssa Martins, “Bir gezegen ile yıldızı arasındaki mesafenin, o gezegenin yüzeyinde sıvı su barındırabilmesi için gerekli koşulların oluşmasında belirleyici bir faktör olduğunu biliyoruz.” diyerek ekliyor: “Ancak sonuçlarımız, fiziksel durumları ne olursa olsun, gezegenlerin ilk etapta yeterli su ve diğer uçucu maddeleri barındırmak için doğru maddeleri içerdiğinin garantisi olmadığını gösteriyor.”
Çinko gibi elementlerin milyonlarca yıllık yolculuğu hakkında bilgi veren bu yeni çalışma, başka gezegenlerdeki yaşam arayışlarına da önemli katkılar sunabilir. Martins, “Yaşamın kökenine ilişkin en temel sorulardan biri, yaşamın evrimleşmesi için ihtiyaç duyduğumuz maddelerin nereden geldiğidir.” diyor ve ekliyor: “Eğer bunların Dünya’da nasıl ortaya çıktığını anlayabilirsek, yaşamın burada nasıl başladığı ve başka yerlerde nasıl meydana gelebileceği hakkında önemli ipuçları elde edebiliriz.”
