Filipinler Savunma Bakanı Gilberto Teodoro Jr, Çin’in, Filipinler gemilerinin Sabina Sığlığındaki bir Sahil Güvenlik gemisine gıda ve diğer malzemeleri ulaştırmasını engellemesi üzerine, ABD Hint-Pasifik Komutanlığı tarafından Manila’da düzenlenen uluslararası bir askeri konferansta önemli açıklamalarda bulundu. Teodoro, Güney Çin Denizi‘ndeki Çin’in “saldırgan” eylemlerinin uluslararası toplum tarafından daha güçlü bir şekilde kınanması gerektiğini vurguladı.
Konferansa katılan ABD ve müttefik ülkelerden askeri yetkililer ile üst düzey diplomatlara hitap eden Teodoro, “Çin, Güneydoğu Asya’da uluslararası barışın en büyük bozucusu.” ifadesini kullandı. Bakan, Çin’in uluslararası sularda ve diğer bölgelerde giderek artan iddialı eylemlerine yönelik yapılan endişe açıklamalarının “yeterli olmadığını” belirtti.
Teodoro, “Panzehir, Çin’e karşı daha güçlü bir kolektif çok taraflı eylemdir.” diyerek, diplomatların ve savunma yetkililerinin bu konuda daha etkin adımlar atması gerektiğinin altını çizdi. Ayrıca, Çin’in “saldırgan” eylemlerini kınayan ve bu hareketlerin durdurulmasını talep eden bir BM Güvenlik Konseyi kararının güçlü bir adım olacağını, fakat bunun uygulanmasının zorluğuna da değinerek “Dünya o kadar da mükemmel değil.” dedi.
Son olayda, Filipinli yetkililer, Çin’in 40 gemiden oluşan “aşırı bir güç” kullanarak iki Filipin gemisinin, tartışmalı Sabina Sığlığı‘nda Manila’nın en büyük sahil güvenlik gemisine gıda ve diğer malzemeleri ulaştırmasını engellediğini iddia etti. Çin Sahil Güvenlik Sözcüsü Gan Yü ise Filipinler sahil güvenlik gemisinin bölgeye izinsiz girdiğini ve buna karşılık olarak Çin’in yasal kontrol tedbirlerini uyguladığını belirtti.
Sabina Sığı, Spratly Adaları’nın güneyinde bulunmakta olup, Filipinler ve Çin sahil güvenlik gemileri arasında daha önce de çarpışmalar yaşanmıştır. Filipinlilerin “Buhanginan”, Çinlilerin ise “Şienbin” olarak adlandırdığı bu sığlıkta, Filipinler Sahil Güvenliği’ne ait bir geminin karaya oturmuş durumda olduğu gözlemleniyor. Filipinler gemileri, bu gemiye ikmal sağlamak amacıyla düzenli olarak bölgeyi ziyaret etmektedir.
Güney Çin Denizi, İkinci Dünya Savaşı sonrası bölge ülkelerinin bağımsızlıklarını kazandığı dönüm noktasından bu yana, egemenlik ihtilaflarının merkezinde yer alıyor. Çin, 1947 yılında yayımladığı haritayla Güney Çin Denizi’nin %80’i üzerinde egemenlik iddiasında bulunmuşken, bu zengin yer altı kaynaklarına sahip bölgede Filipinler, Vietnam, Brunei ve Malezya da hak talep etmektedir.
Çin’in bölgedeki ihtilaflı adalarda askeri üsler inşa etmesi ve sivil gemi filolarıyla varlık göstermesi, sadece bölge ülkeleri tarafından değil, aynı zamanda ABD tarafından da güçlü bir şekilde karşı çıkılmaktadır. Lahey‘deki Daimi Tahkim Mahkemesi, 2016 yılında Filipinler’in başvurusu üzerine verdiği kararda, Çin’in Güney Çin Denizi’ndeki tek taraflı egemenlik taleplerinin yasal olmadığına hükmetmiştir.
