Grönland Köpekbalıklarının Uzun Yaşam Sırrı
Grönland köpekbalıkları, uzun yaşam süreleriyle dikkat çeken bir türdür. Şimdiye kadar bu uzun ömürlerinin, Arktik ve Kuzey Atlantik sularında, 2647 metre derinlikte yaşadıkları aşırı soğuk ortamda minimum hareket etmeleriyle ilişkili olduğu düşünülüyordu. Ancak, bu tür üzerinde yapılan son araştırmalar, uzun yaşamlarının sırrının “sürekli aynı hızda metabolik faaliyetlerde bulunmaları” olabileceğini ortaya koymuştur.
Metabolizma ve Yaşlanma
Metabolizma terimi, vücuttaki kimyasal reaksiyonların tümünü ifade eder ve enerji üretimi, büyüme, onarım ve atık maddelerin uzaklaştırılması gibi hayati fonksiyonları kapsar. Metabolizma, vücutta salgılanan enzimlerin besinleri enerjiye dönüştürerek bu enerjiyi hücre onarımı için kullandığı kimyasal süreçleri içerir. Yaşlanma süreciyle birlikte metabolizma hızı düşer, bu da hücre yenilenmesinin azalmasına, enerji üretiminin düşmesine ve onarım mekanizmalarının yavaşlamasına neden olur.
Metabolizmanın Sabit Hızı
Deneysel Biyoloji Derneği Konferansı‘nda sunulan bu yeni araştırma, Grönland köpekbalıklarının metabolizma hızının yaşlarına bağımlı olmaksızın zaman içinde değişmediğini göstermektedir. İngiltere’nin önde gelen üniversitelerinden Manchester Üniversitesi‘nden çalışmanın başyazarı Ewan Camplisson, Live Science‘a yaptığı açıklamada “Bu keşif, oldukça önemli çünkü köpekbalıklarının diğer türler gibi yaşlanma belirtileri göstermediğini ortaya koydu” dedi.
Deney ve Bulgular
Bu çalışma kapsamında, 23 Grönland köpekbalığından kas dokusu alındı. Bu köpekbalıkları, Danimarka’ya bağlı ada ülkesi Grönland’ın merkezindeki Disko Adası‘nın güney kıyılarında yakalandı. Yapılan incelemelerde, bu köpekbalıklarının 60 ila 200 yıl arasında bir yaş aralığına sahip olduğu belirlendi. Araştırmacılar, her bir köpekbalığının metabolik hızını belirlemek için dokularındaki beş enzim aktivitesini ölçtü ve bu aktivitenin farklı yaş grupları arasında herhangi bir değişiklik göstermediği tespit edildi.
Metabolizmanın Önemi
Araştırmacı Camplisson, “Çoğu hayvanda, bazı enzimlerin zamanla bozulup daha az verimli hale geldiğini ve hücre yenilenmesinin azaldığını görmeyi beklersiniz” ifadesini kullandı. Ancak Grönland köpekbalıklarının sabit metabolik hızları, diğer hayvanlarda olduğu gibi dejenere olmadıkları anlamına gelmektedir. Bu durum, onların şaşırtıcı derecede uzun bir ömre sahip olmalarını mümkün kılmaktadır.
