Prof. Dr. İlber Ortaylı’nın tarihi ve kültürel zenginlikleriyle dikkat çeken film önerileri arasında şu yapımlar bulunmaktadır:
1. Potemkin Zırhlısı – Bronenosets Potyomkin (1925) – IMDb: 7.9
Bu film, Odessa halkının dramını ve Potemkin savaş gemisinde kötü şartlar altında yaşamaya mahkum edilmiş gemi tayfasının hikayesini anlatmaktadır. Çarlık Ordusu, Rus-Japon savaşı sırasında yenilgiye uğrayıp zayıf düşer ve köylü ayaklanmalarını bastırırken, daha da güçsüz konuma gelir. Çarlık subayları gemi mürettebatına baskı yapar. Mürettebatın yatma yerleri, yedikleri, içtikleri ve çalışma koşullarının dayanılmazlığının yanında subayların bu davranışları da işi katlanılmaz boyutlara taşır. 27 Haziran 1905’te Potemkin Zırhlısı’nda bir isyan başlar. Ayaklanmayı bertaraf etmek üzere gönderilen savaş gemilerinde denizciler, ayaklananların üzerine ateş açmayı reddeder ve böylece Potemkin Zırhlısı’nın ayaklanması daha da güçlenir. Yakıtı ve erzakı azalan gemi daha sonraları Romanya hükümetine teslim olur.
2. Aleksandr Nevskiy (1938) – IMDb: 7.5
Film, Novgorod’da yaşayan Ruslar ile Alman Teutonic şövalyeleri arasındaki savaşı konu almaktadır. Alman şövalyeleri, Pskov şehrine inerler ve şehri istila edip halkı kılıçtan geçirirler. Aleksandr Nevskiy, halkını toparlar ve onun önderliğinde Peypus Nehri’nin donmuş yüzünde savaşa tutuşulur. Sayıca üstün olan Novgorodlu, Alman işgalcilerini yener.
3. Bir Kuşak – Pokolenie (1955) – IMDb: 7.1
Bu film, Nazi işgalindeki Polonya’yı konu edinmektedir. 2. Dünya Savaşı’nda Almanların Polonya’yı işgali sırasında aşk ve zorluklarla yetişkinliğe ulaşan gençlerin hikayesini anlatmaktadır.
4. Düğün – Wesele (1973) – IMDb: 7.0
Film, Krakow’da yaşayan ve bir köylü kızıyla evlenmeye karar veren Polonyalı bir şairi konu almaktadır. Düğüne, Polonya toplumunun her kesiminden insanlar katılır. 20. yüzyılın başında yazılmış Polonya dramının belirleyici bir eseri olan bu yapımda, bir düğünde dönen entrikalar ve oyunlar işlenmektedir.
