İnsanların Konuşma Yeteneği: Şempanzelerin İletişim Deneyimleri

İnsanların Konuşma Yeteneği Üzerine Araştırmalar

Son birkaç on yıldır, bilim insanları insanların neden konuşma geliştiren tek primatlar olduğunu derinlemesine araştırıyorlar. Bazı büyük maymunların sesli iletişim kurma yeteneğine sahip olduğu doğru olsa da, bu canlıların konuşulan bir dil kullandıklarına dair elde edilen kanıtlar oldukça sınırlıdır.

ŞEMPANZELERİN TEMEL KONUŞMA YETENEĞİ

Bu durum, boğaz fizyolojisi ile beyin yapıları arasında bir fark olduğu yönünde iki ana görüşün ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bazı araştırmacılar, şempanzeler gibi büyük maymunların, basit bir düzeyde de olsa, insan kelimelerini telaffuz edebilme yeteneğine sahip olduklarını öne sürmektedirler.

Özellikle, bir karı-koca ekibinin bir yavru şempanzeyi evlat edinerek, birkaç yıl boyunca evlerinde tutma çabası dikkat çekmektedir. Bu süreçte, “mama”, “papa” veya “cup” gibi basit kelimeleri söylemesi için şempanzeyi ikna etmeye çalıştılar. Ancak, şempanzenin doğal annesinden alınması, yıllar içinde bu tür çalışmaların etik dışı olarak damgalanmasına yol açtı.

YENİ ARAŞTIRMALAR VE GÖRSEL KANITLAR

Yeni yapılan araştırmalar, önceki bulguların reddedilmesine dair çabaların tekrar edip etmediğini sorgulamaktadır. Bunun netleşmesi için, bu tür eğitim girişimlerine dair video kanıtları araştırılmıştır. Sonuç olarak, şempanzelerin ilkel bir şekilde insan kelimelerini konuşma yeteneği olduğuna dair üç önemli video bulunmuştur.

  • Karı-koca ekibi tarafından çekilen bir videoda, şempanze “papa” kelimesini en az üç kez ve “cup” kelimesini bir kez telaffuz etmiştir.
  • YouTube’da yer alan başka bir videoda, bir şempanze (Johnny) “mama” kelimesini söylemiştir.
  • İtalya’dan gelen bir diğer videoda ise, bir şempanzenin “mama” kelimesini söylediği gözlemlenmiştir.

Araştırmacılar, şempanzelerin telaffuzunun insan konuşmasından farklı olduğunu kabul etmekle birlikte, bu tür konuşma girişimlerini “esasen kelime benzeri” bir ifade olarak tanımlamaktadırlar. Bu bulgular, büyük maymunların uygun koşullar altında bazı insan kelimelerini konuşabildiğini gösterdiği için dikkat çekicidir.