ABD Başkanı Joe Biden, Salı günü Gül Bahçesi’nde yaptığı bir konuşmada, İsrail ve Hezbollah’ın ateşkes anlaşmasını “iyi haber” olarak nitelendirdi. Biden, yerel saatle 04:00’te (GMT 02:00) yürürlüğe giren bu duraksamanın, “kalıcı bir düşmanlık sona erdirme” amacı taşıdığını söyledi.
Salı günü, İsrail Güvenlik Kabinesi, Başbakan Benjamin Netanyahu’nun önerisinin ardından 10-1 oyla Lübnan’daki ateşkes anlaşmasını onayladı.
Biden, önümüzdeki 60 gün içinde Lübnan ordusu ve devlet güvenlik güçlerinin kendi topraklarına konuşlanacağını ve kontrolü alacağını belirtti.
“Güney Lübnan’daki Hezbollah terör altyapısının yeniden inşa edilmesine izin verilmeyecek. Ve önümüzdeki 60 gün içinde, İsrail kalan güçlerini kademeli olarak çekecek. Her iki taraftaki sivil halk, yakında kendi topluluklarına güvenle dönebilir.”
ABD, İsrail’in sağlam bir destekçisi olmaya devam etti ve Biden, “Hezbollah veya başka birinin anlaşmayı bozup İsrail’e doğrudan tehdit oluşturması durumunda, İsrail’in kendini savunma hakkını saklı tuttuğunu” yineledi.
Bu, Netanyahu’nun Kabine’ye yaptığı önerinin ardından yaptığı açıklamayla örtüşüyor; Netanyahu, “Ateşkesin süresi, Lübnan’da ne olacağına bağlıdır” şeklinde uyarıda bulundu.
İsrail Başbakanı, ABD ile yapılan anlaşma çerçevesinde İsrail’in tam askeri hareket özgürlüğünü sürdürdüğünü ekledi. “Eğer Hezbollah anlaşmayı ihlal eder ve kendini silahlandırmaya çalışırsa, saldıracağız. Eğer sınır yakınlarında terör altyapısını yenilemeye çalışırsa – saldıracağız.”
Macron, anlaşmanın Lübnan için ‘yeni bir sayfa’ olduğunu söyledi.
Biden, anlaşmaya ulaşmadaki ortaklığı için Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’a teşekkür etti ve ABD’nin, anlaşmanın başarılı bir şekilde uygulanması için gerekli yardımı sağlamak üzere Fransa ve diğer ülkelerle işbirliği yapacağını belirtti.
Video mesajında Macron, ateşkes anlaşmasını memnuniyetle karşıladı ve bunun Lübnan için “yeni bir sayfa” olduğunu söyledi.
“Bu ateşkesin saygı gösterilmesi, sürmesi önemlidir ki Lübnan halkının güvenliği, İsraillilerin güvenliği sağlansın, her iki ülkeden yerinden edilenlerin evlerine dönmesine izin verilsin ve Lübnan’ın egemenliğinin yeniden sağlanması mümkün olsun.”
Macron, Lübnan’ın egemenliğinin yeniden sağlanmasının, “Lüban halkını bir araya getirebilecek, güçlü ve temsilci bir hükümetin kurulması ile birlikte, ülkenin ekonomik ve mali iyileşmesi için gerekli reformların benimsenmesini” gerektirdiğini vurguladı.
Diğer dünya liderleri de sosyal medya platformu X’te anlaşmaya desteklerini gösterdi.
Lübnan Başbakanı Najib Mikati, anlaşmayı memnuniyetle karşıladığını ve ABD ile Fransa’ya yaptıkları çabalar için teşekkür ettiğini söyledi; İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, kararın hem “doğru hem de önemli” olduğunu belirtti ve Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, duyuruyu “çok cesaretlendirici bir haber” olarak nitelendirdi.
İsrail muhalefet lideri Yair Lapid, anlaşmayı eleştirerek, “Netanyahu, İsrail’e güvenlik getirmeyi bilmiyor” dedi ve rehine anlaşmasının aciliyeti üzerinde durdu.
Biden’ın açıklaması, bir İsrail hava saldırısının Lübnan’ın başkenti Beyrut’u sarstığı anlarda geldi. Kabine toplantısından önceki saatlerde, İsrail rekor sayıda tahliye uyarısı yayımladı ve yerel yetkililer, Lübnan genelinde düzenlenen saldırıların en az 24 kişinin ölümüne yol açtığını bildirdi.
İsrail daha önce, ateşkes anlaşmasının yürürlüğe girmesine kadar saldırılarına devam edeceğini belirtmişti.
Hezbollah da Salı günü roketler fırlattı ve İsrail’in kuzeyinde hava saldırısı sirenlerini tetikledi.
Anlaşma Gazze’deki savaşı kapsamıyor
İsrail ile Hezbollah arasındaki çatışmadaki duraksama, İsrail’in Gazze’deki savaşını kapsamıyor, ancak Biden, ateşkes anlaşmasının İsrail ile Hamas arasında da bir anlaşmanın sağlanması için bir katalizör olmasını umduğunu belirtti.
Biden, ABD’nin, önümüzdeki günlerde Türkiye, Mısır, Katar ve İsrail ile birlikte “İsrail ile Hamas arasındaki bir anlaşmayı sağlamak” için çalışacağını söyledi.
“Lüban halkı güvenlik ve refah dolu bir geleceği hak ettiği gibi, Gazze halkı da hak ediyor. Onlar da çatışmanın ve yerinden edilmenin sona ermesini hak ediyorlar” dedi.
Biden, ABD’nin “Suudi Arabistan ile güvenlik paktı ve ekonomik güvenceler de dahil olmak üzere tarihi bir dizi anlaşmayı sonuçlandırmaya hazırlanmış olduğunu” ekledi; ayrıca, Suudi Arabistan ile İsrail arasındaki ilişkilerin tam normalleşmesi için güvenilir bir yol haritası belirlenmesi gerektiğini vurguladı.
ABD Başkanı, bir anlaşmanın tek yolunun rehine serbest bırakılması olduğunu ısrarla belirtti. Geçtiğimiz hafta, ABD, Gazze’de ateşkes çağrısında bulunan bir BM kararına veto koydu ve bunu rehine serbest bırakılmasını bir koşul olarak görmediğini ifade etti. Bu, Biden yönetiminin bu yıl Gazze’de ateşkes çağrısında bulunan bir BM kararını veto ettiği dördüncü kez oldu.
Ocak’ta göreve başlayacak olan seçilmiş Başkan Donald Trump, daha önce Orta Doğu’ya barış getireceğini söylemiş, ancak bu konuda nasıl yapacağına dair bir açıklama yapmamıştır.
