Mustafakemalpaşa Çayı’nda Manda Yetiştiriciliği
Mustafakemalpaşa Çayı’nın Uluabat Gölü’ne döküldüğü havzada yer alan kırsal Karaoğlan Mahallesi, yüzyıllardır mandacılıkla tanınmaktadır. Bu bölgedeki meralarda beslenen mandalar, günlük olarak çobanlar tarafından sağılarak bakılmakta ve göl kıyısındaki meralarda otlatılmaktadır. Özellikle erkek ve büyüme aşamasındaki mandalar, ilkbahardan sonbahara kadar bu sulak alanlarda serinleyerek beslenmektedir.
Besin içeriği ve kalitesiyle öne çıkan manda eti, sütü ve yoğurdu, Karaoğlan Mahallesi’nden yurdun dört bir yanına dağıtılmaktadır. Sıcak yaz günlerinde, Mustafakemalpaşa Çayı’nın etrafındaki sulak alanlara giren mandalar, serinlemek için suya koşmaktadır. Mandaların suya girdiği anlar, Afrika savanalarındaki bufalo sürülerini andırarak, dronla kaydedilmektedir.
Su ve Manda İlişkisi
Karaoğlan sakinlerinden 60 yaşındaki Mehmet Kızıl, mandacılığı gelecek nesillere aktarmak için büyük bir çaba sarf ettiklerini ifade etmektedir. Mahallede, 3’üncü ve 5’inci kuşak mandacılık yapan ailelerin bulunduğunu vurgulayan Kızıl, bu mesleği milli bir servet olarak değerlendirdiğini belirtti. Kızıl, akarsuların mandacılığı kolaylaştıran bir faktör olduğunu söyleyerek, şu şekilde devam etti:
- “Anadolu mandacılığını sürdürmeye çalışıyoruz. Mustafakemalpaşa Çayı’nın Uluabat Gölü’ne döküldüğü noktalar bizim için büyük bir avantaj. Mandalar burada dinlenir ve serinler.”
- “Meradan suya koştuğu zaman, Afrika’daki aslanların kovaladığı bufalo sürülerini andırıyor. Burada, belgesellerde izlediğimiz Afrika’yı görmüş gibi hissediyoruz.”
- “Manda, doğası gereği su sığırıdır. Su olmadan manda olmaz; ikisi birbirini tamamlar.”
Gelecek Nesillere Miras
59 yaşındaki Hüseyin Kırmızı, dedesinden bu yana üç kuşaktır mandacılıkla uğraştıklarını ve aile miraslarını sürdürmeye kararlı olduklarını dile getirdi. Mandacılığın kolay bir iş olduğunu ifade eden Kırmızı, “Hayvanın meraya gitmesi yeterli” diyerek, mandaların diğer hayvanlardan farklı bir yapıya sahip olduğunu belirtti. Kırmızı, neslinin giderek azaldığını ve köylerinde bile manda sayısının düştüğünü aktardı.
Oğlunun başka bir işte çalıştığını ancak manda yetiştiriciliğine meraklı olduğunu belirten Kırmızı, “Emekli olduktan sonra bu işe yönelmek istiyor” şeklinde konuştu. Mandacılığı yaşatmak için büyük bir gayret içinde olduklarını vurguladı.
