Türkiye’nin Hava Gücü Stratejileri
Yunanistan ile artan gerilimler, Türkiye’yi hava gücünde üstünlük sağlamak için çeşitli stratejilere yönlendirmektedir. Bu bağlamda, Türk hükümeti hava kuvvetleri filosundaki eksiklikleri gidermek amacıyla farklı seçenekleri değerlendirirken, 5. nesil savaş uçağı F-35’ler konusunda ABD ile olan ilişkilerini de gözden geçiriyor. Ankara’nın kulislerinde, NATO üyesi Türkiye’nin, müttefiki ABD’den bir filo F-35 ve bir filo F-35B talep ettiği, ayrıca Rusya yapımı hava savunma sistemi S-400’ler için “Kutulara koyalım, siz denetleyin” önerisinde bulunduğu iddia ediliyor.
Rusya’dan yaklaşık 2.5 milyar dolar harcanarak alınan S-400 hava savunma sistemlerinin, ABD ile yaşanan krizler nedeniyle hala depolarda bekletildiği belirtiliyor. Kulislere göre Türkiye, F-35 programına yeniden katılmak için ABD’nin şart koştuğu S-400 sorununu çözmek amacıyla yeni bir teklifi masaya getirdi. Cumhuriyet’in ulaştığı ABD’nin Ankara Büyükelçiliği’nden üst düzey bir yetkili ise bu iddiaları yalanlamadı ve “Top artık Türkiye’nin sahasında. Türkiye’nin F-35 alımına ilişkin gereklilikler iyi bilinmektedir” ifadelerini kullanarak Washington’un F-35 satışına yönelik şartlarını hatırlattı.
S-400 Sorunu ve Üçüncü Ülke Formülü
ABD, Türkiye’nin S-400 hava ve füze savunma sistemi tedarikini gerekçe göstererek 2018 yılında Türkiye’ye yaptırım uygulamış ve F-35 savaş uçağı teslimatlarını askıya almıştı. Türkiye için üretilmiş olan 6 adet F-35A savaş uçağı, o tarihten bu yana depolarda tutulmakta. Lockheed Martin tarafından üretilen bir adet F-35’in maliyetinin ortalama 130 milyon dolar olduğu bildirilmektedir.
Diğer yandan, Türkiye’nin F-35 programına yeniden dahil edilmesi için “S-400’lere bir çözüm bulması gerektiği” şartı, ABD tarafından uzun zamandır öne sürülmektedir. Ankara’nın, Rus hava savunma sistemlerini üçüncü bir ülkeye satabileceği yönündeki görüşler, Amerikan basınında da yankı bulmaya devam ediyor. ABD merkezli Forbes dergisinde, Türkiye’nin “Rusya’yı da kızdırmadan S-400’leri üçüncü ülkelere satabileceğine” ilişkin bir makale yayımlandı. Bu makalede, eski Bakan Cavit Çağlar’ın “Pakistan ve Hindistan, Türkiye’nin beş yıl önce teslim aldığı ancak kullanmadığı bu füzeleri, farklı nedenlerle olsa da edinmek isteyebilir” sözlerine de yer verilmiştir.
