Ürdün Dışişleri Bakanlığı’ndan Tepki
Ürdün Dışişleri Bakanlığı, İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich‘in Ürdün’ün ele geçirilmesini talep eden açıklamalarına sert bir yanıt verdi. Bakanlık, Smotrich’in bu tür kışkırtıcı ve dışlayıcı ifadelerini “uluslararası hukukun ve uluslararası normların ihlali” olarak nitelendirerek kesin bir dille reddetti ve kınadı. Açıklamada, Smotrich’in sözlerinin Ürdün’ü etkilemeyeceği gibi, Filistinlilerin 4 Haziran 1967 sınırlarında, başkenti işgal altındaki Doğu Kudüs olan bağımsız bir devlet kurma hakkını da zedeleyemeyeceği vurgulandı.
Bakanlık, bu tür açıklamaların, Smotrich’in savunduğu aşırı ırkçı ideolojinin tehlikelerini gözler önüne serdiğini belirterek uluslararası topluma İsrail’in saldırılarına karşı derhal harekete geçme çağrısında bulundu.
Smotrich’in Skandal Açıklamaları
Yönetmenliğini Jerome Sesquin’in üstlendiği “İsrail: Kaos’un Bakanları” isimli belgeselde konuşan Bakan Smotrich, İsrail sınırlarının mevcut haliyle sınırlı kalmayacağını ifade ederek, “Bir Yahudi devleti istiyorum” dedi. Sunucunun “Bu ne demek?” sorusuna ise “Yahudi devleti. Bu, oldukça karışık. Yahudi halkının değerlerine göre yönetilen bir devlet” yanıtını verdi. Sunucunun “İsrail’in egemenliği denizden Ürdün’e kadar mı? Hepsi bu mu yoksa sonrasında Ürdün Nehri’nin diğer yakası mı fethedilecek?” sorusuna “Yavaş yavaş” yanıtını vermesi, dikkatlerden kaçmadı.
Smotrich, “Bilgelerimizin kitaplarına göre, Kudüs’ün geleceği Şam’a kadar uzanacaktır ve Kudüs tek başına Şam’a kadar uzanır” diyerek “Büyük İsrail” politikasını savundu. Daha önce “Filistin diye bir halkın olmadığı” yönündeki açıklamalarıyla da büyük tepki toplayan Smotrich’in bu ifadeleri, sosyal medyada geniş yankı buldu.
Uluslararası Tepkiler
Smotrich, 20 Mart’ta Fransa’nın başkenti Paris‘te yaptığı bir konuşmada, “Filistin diye bir halkın olmadığını ve bunu Beyaz Saray’ın da duyması gerektiğini” ifade etti. Ayrıca, Yahudi yerleşimcilerin 26 Şubat’ta Filistin beldesi “Huvvara”‘ya düzenlediği toplu saldırılar hakkında “Huvvara’nın yeryüzünden silinmesi gerektiğini” belirtmesi uluslararası arenada büyük bir tepki topladı. Smotrich, ABD ve Fransa ziyaretlerinde diplomatik olarak tecrit edildi ve herhangi bir resmi görüşme yapma fırsatı bulamadı. Paris’teki anma töreni de gelen tepkiler üzerine ilk planlandığı yerden başka bir salona alındı. Smotrich, bu durumu “İsrail nefreti her yerde” şeklinde yorumladı.
Büyük İhtiyaç: Bilinçli Tepkiler
Smotrich’in konuşma yaptığı kürsüde Ürdün’ü de kapsayan bir İsrail haritasının kullanılması, dikkatleri üzerine çekmiştir. Bu durum, uluslararası toplumun bu tür ırkçı söylemlere karşı daha bilinçli ve kararlı cevaplar vermesi gerektiğini vurguluyor.
Bezalel Smotrich Kimdir?
Bezalel Smotrich, İsrail’de ırkçı politikalarıyla tanınan bir siyasetçidir. 1980 doğumlu olan Smotrich, Dini Siyonizm (Religious Zionism) hareketinin önde gelen isimlerinden biridir ve bu harekete dayanan partilerde uzun süre aktif siyaset yapmıştır. Yahudi yerleşim hareketinin sıkı bir destekçisi olan Smotrich, Batı Şeria’daki Yahudi yerleşimlerinin genişletilmesini savunmakta ve İsrail’in bu topraklar üzerindeki tam egemenliğini savunmaktadır.
Filistinlilerin haklarına karşı sert bir tutum sergileyen Smotrich, iki devletli çözüm fikrine de karşıdır. Daha önce Filistinlilere karşı şiddet yanlısı söylemleri ve eylemleri nedeniyle yoğun eleştiriler almıştır. Özellikle Filistinlilerin vatandaşlık haklarını kısıtlayacak politikaları savunmuş ve İsrail’i Yahudi devleti olarak koruma amacıyla “demografik temizlik” gibi ırkçı yaklaşımları önemsemiştir.
Smotrich, İsrail’de dini kuralların toplumsal yaşamda daha belirgin hale gelmesini savunmakta ve laik toplum yapısına karşı eleştirilerde bulunmaktadır. İsrail’de Yahudi hukukuna dayalı bir hukuk sisteminin kurulması gerektiğini düşünmektedir. 2022’de yapılan seçimlerde Smotrich’in partisi, eski Başbakan Binyamin Netanyahu‘nun sağcı bloğunun bir parçası olarak büyük başarı elde etmiş ve hükümette önemli bir rol üstlenmiştir. Smotrich, Netanyahu’nun hükümetinde Maliye Bakanı olarak görev yapmaktadır ve bu görevde de ekonomik politikalarını ırkçı bir bakış açısıyla şekillendirmektedir.
