Vitamin ve Mineral Eksiklikleri: Sağlığımız Üzerindeki Etkileri
İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Serdal Baysal, sağlıklı beslenme alışkanlıklarına sahip bireylerde genellikle vitamin ve mineral eksikliklerinin nadiren gözlemlendiğini vurgularken, sağlıksız beslenme durumunda ise metabolizma için hayati öneme sahip maddelerin eksikliği ile birlikte çeşitli rahatsızlıkların ortaya çıkabileceğine dikkat çekti.
Vitaminler ve mineraller, vücudumuzun kendi başına üretemediği, dolayısıyla gıdalar veya farklı takviyeler yoluyla dışarıdan almak zorunda olduğu besin maddeleridir. Dr. Baysal, bu durumun vücudumuz üzerindeki etkilerini şu şekilde açıkladı:
- A Vitamini: Eksikliği ciltte kuruluk, yüksek tansiyon, saç ve tırnaklarda kırılmalar, görme bozuklukları, halsizlik ve enfeksiyonlara karşı direnç kaybı gibi sorunlara yol açabilir.
- B1 Vitamini: Eksikliği dolaşım sistemi, sinir sistemi ve sindirim sisteminde bozukluklar, ayrıca halsizlik belirtileri gösterir.
- B6 Vitamini: Bu vitaminin eksikliği sinir sistemi rahatsızlığına, halsizliğe ve böbrek taşlarının oluşumuna yol açabilir.
- B12 Vitamini: Eksikliği, Alzheimer gibi kalıcı sinir sistemi bozukluklarının ortaya çıkmasına sebep olabilir.
Magnezyum eksikliği, sık karşılaşılan bir sağlık sorunu olmadığını ifade eden Dr. Baysal, bu mineralin eksikliğine neden olabilecek durumları şu şekilde sıraladı:
- Şeker hastalığı
- Kronik alkolizm
- Sigara kullanımı
- Kanser
- Mide ve bağırsak hastalıkları
- Böbrek hastalıkları
- Belirli ilaçların kullanımı
Magnezyum ihtiyacını karşılamak için, koyu yeşil sebzeler, tam tahıllı ekmek, kuruyemişler (fındık, fıstık, badem), maden suyu, muz ve soya fasulyesi gibi besinlerin tüketilmesi önerilmektedir.
Demir eksikliği ise iç hastalıkları polikliniklerinde en sık rastlanan sorunlardan biridir. Dr. Baysal, demir eksikliği anemisinin halk arasında “kansızlık” olarak bilindiğini belirtti. Bu durum, mide ve bağırsak kanserleri gibi önemli hastalıkların ilk belirtisi olabileceği için son derece ciddiye alınmalıdır. Demir alımını artırmak için şunlar önerilmektedir:
- Kırmızı et
- Kuru baklagiller
- Tavuk eti
- Balık
- Yumurta
- Kuruyemişler
- Yeşil yapraklı sebzeler
- Meyveler
Öte yandan, kahve, çay, süt ve posalı gıdalar demir emilimini bozduğundan, bu tür gıdaların aşırı tüketimi demir eksikliğine yol açabilir.
