Collatz Sanısı ve Matematik Dünyasındaki Yeri

Matematik problemlerini seven kişilerin aşina olduğu Collatz Sanısı, uluslararası camiada bilinen ve Türkçe’de “Collatz sanısı” olarak adlandırılan bir problem olarak karşımıza çıkıyor. Lothar Collatz’ın 1930’lu yıllarda ortaya attığı bu varsayıma göre, seçilen herhangi bir sayı, belirli kuralar kullanılarak her zaman 1’e çıkacak. Bu kurala göre, herhangi bir pozitif sayıyla başlayarak, çiftse ikiye bölünüyor, tekse üç ile çarpılıp 1 ekleniyor ve bu işlem tekrarlanıyor. Sonuç olarak, elde edilen sayılar sürekli olarak 1’e ulaşacak şekilde devam ediyor. Ancak, bu basit kurala rağmen Collatz Sanısı yıllardır çözülemiyor.

Collatz Sanısı’nın Çözülemeyişinin Çekiciliği

Collatz Sanısı, matematikteki çözülmemiş en basit problemlerden biri olarak kabul edilirken, deneyimli matematikçiler bile bu konudan uzak durulmasını öneriyor. Problem, 268 ile 2.951×10^20 sayıları arasındaki tüm sayılar için kanıtlandı, ancak daha büyük sayılar için hala çalışmalar devam ediyor. Matematikçi ve Collatz Sanısı uzmanı Jeffrey Lagarias, “İnsanlar buna takıntılı hale geliyor ve bu gerçekten imkansız” şeklinde görüş belirtiyor. Öte yandan Avustralyalı matematikçi Terence Tao, geçen eylülde Collatz Sanısı için neredeyse tüm sayıları bulduğunu gösteren bir kanıt yayınladı. Tao’nun çalışması, varsayımın tam bir kanıtı olmasa da büyük bir ilerleme olarak kabul ediliyor.