İzmir, Türkiye’nin en kapsamlı deprem araştırmaları ve risk azaltma projeleri çerçevesinde önemli bir çalışmanın merkezinde yer alıyor. Yapı envanteri ve zemin etütleri ile birlikte, hem kara hem de denizde detaylı depremsellik araştırmaları gerçekleştiren İzmir Büyükşehir Belediyesi, şehirdeki potansiyel riskleri belirlemek için bütüncül bir yaklaşım benimsiyor. 30 Ekim 2020’de meydana gelen İzmir depreminin ardından, Bornova’da başlatılan zemin araştırması çalışmaları, şimdi Karşıyaka’da devam edecek.
2 BİN HEKTARLIK ALAN TARANACAK
Karşıyaka ilçesi sınırları içinde yaklaşık 2 bin hektarlık bir alan için ihale süreci başlatılmıştır. Bornova’da olduğu gibi, Karşıyaka’da da sondajlar, binlerce arazi ve laboratuvar deneyi ile jeofizik veri toplama çalışmaları yapılacaktır. Bu proje kapsamında, ilçenin paleosismolojisi, tsunami tehlikesi ve zemin indeks özellikleri belirlenmeye çalışılacaktır. İzmir’in 11 ilçesinde planlanan mikrobölgeleme çalışmaları, kentin zemin yapısına ve risk durumuna göre aşamalı olarak uygulanacak. Çalışmalar, Karşıyaka’nın ardından Bayraklı, Konak ve Narlıdere ile devam edecektir.
KARŞIYAKA’DA 22 BİN 554 BİNANIN ENVANTERİ ÇIKARILACAK
İzmir Büyükşehir Belediyesi, mikrobölgeleme çalışmaları ile birlikte, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi ile bir protokol imzalayarak Yapı Stoku Envanter Projesi ve bina kimlik belgesi çalışmalarını da yürütmektedir. Yapı envanteri çalışmalarına, 30 Ekim İzmir depreminden en çok etkilenen Bayraklı’dan başlanmış olup, burada 33 bin 100 yapının envanteri çıkarılmıştır. Çalışmanın ikinci etabında ise Bornova’da 61 bin 673 yapının envanteri tamamlanmıştır. Pilot bölgeler olarak belirlenen Bayraklı ve Bornova’daki çalışmaların tamamlanmasıyla birlikte toplamda 94 bin 773 yapı için envanter oluşturulmuştur. Yıl sonuna kadar Karşıyaka’da bulunan 22 bin 554 yapının envanterinin çıkarılması hedeflenmektedir. Uzun vadede ise, kent genelindeki 906 bin 115 yapının envanteri tamamlanacaktır.
BORNOVA’DA YAPILAN ÇALIŞMALAR
Bornova’da yaklaşık 7 bin hektarlık bir alanda gerçekleştirilen mikrobölgeleme çalışmaları, 1,350 noktada açılan sondaj kuyuları ile desteklenmiştir. Bu kuyularda 40 bin metre derinlikte sondaj yapılmış ve açılan kuyulardan alınan kaya ve toprak numuneleri üzerinde laboratuvar ortamında toplam 28 bin deney gerçekleştirilmiştir. Bornova Havzası’nı bütüncül bir şekilde ele alan bu çalışmalar sayesinde, bölgenin zayıf ve nitelikli zeminleri belirlenerek, yerleşime uygun alanlar tespit edilecektir. Bu modelleme ile, doğrudan yapılaşmayı etkileyen bilgilerin elde edilmesi ve güvenle yaşanabilecek şehirler için sağlam zeminlerin netleştirilmesi hedeflenmektedir.
YAPI ENVANTERİ DÖNÜŞÜM STRATEJİSİNE ALTLIK OLUŞTURACAK
Yapı envanteri çalışmaları sayesinde binaların envanteri çıkarılarak, depreme karşı davranışları doğrultusunda önceliklendirme yapılacaktır. Böylece, bölgesel bazda sonuçlara ulaşılması sağlanacaktır. Elde edilen sonuçlarla, İzmir’e özgü kentsel iyileştirme modelleri ve dönüşüm stratejileri geliştirilecektir. Ayrıca, yapı envanteri projesi kapsamında her bir yapı için bina kimlik belgesi oluşturulmaktadır. Bu belge, kentlilerin yaşadığı bina hakkında kapsamlı bilgiye etkin, aracısız ve hızlı bir şekilde erişmelerini sağlamaktadır. İzmir’de talep gelmesi halinde, ruhsatlı ve projeli konut türü yapılarda ücretsiz ön inceleme çalışmaları da gerçekleştirilmektedir. Şu ana kadar 6 bin yapı için başvuru yapılmış olup, inceleme çalışmaları devam etmektedir.
DEPREM MASTER PLANI’NA ALTLIK OLUŞTURACAK
İzmir’de yürütülen yapı envanteri, depremsellik ve zeminle ilgili çalışmalar, kent genelinde yaygınlaştırılacaktır. Bu çalışmalar, Deprem Master Planı’na altlık oluşturarak yapı-zemin etkileşiminden kaynaklanan tüm tehlike ve riskleri belirleyecek ve gerekli önlemleri alacaktır. Yürütülen afet risk azaltma projeleri, Büyükşehir Belediyesi’nin hazırladığı her tür ve ölçekteki mekânsal planlama süreçleri ile, arazi kullanım ve yapılaşma kararlarına yön verecektir. Tüm veriler, belediye tarafından gerçekleştirilecek kentsel yenileme projelerine, büyük ölçekli yatırımların hazırlanmasına ve uygulanmasına temel oluşturacaktır.
